Миний тухай

Нэг их гавъяа байгуулж нэр алдарт гарахгvй ч, Охин минь том болоод надаар овоглохдоо олноос ичэхээргvй эцэг байхсан

2007/04/27

Марк Бернес - Журавли

Мне кажется порою, что солдаты
С кровавых не пришедшие полей,
Не в землю нашу полегли когда-то,
А превратились в белых журавлей.


Они до сей поры с времен тех дальних
Летят и подают нам голоса.
Не потому ль так часто и печально
Мы замолкаем глядя в небеса?

Летит, летит по небу клин усталый,
Летит в тумане на исходе дня.
И в том строю есть промежуток малый -
Быть может это место для меня.

Настанет день и журавлиной стаей
Я поплыву в такой же сизой мгле.
Из-под небес по-птичьи окликая
Всех вас, кого оставил на земле.

Мне кажется порою, что солдаты
С кровавых не пришедшие полей,
Не в землю нашу полегли когда-то,
А превратились в белых журавлей.

\
/
Монголчуудын мэддэгээр Элсэн цаг киноны дуу
Сонсоод уйдамгїй сайхан дуу шїї.

Киркоров Филипп - Немного жаль

Твои истории, твои мечты-
Все то, чем в жизни себя тешишь ты.
Твои иллюзии, твоя печаль-
Все это грустно и немного жаль.
}
Немного жаль моей любви,
Немного жаль твоей надежды.
Все это было, но, увы,
Уже не будет так, как прежде.
}
Немного жаль, что напоказ
Мы наши чувства выставляли,
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
}
Тебе наскучило в любовь играть,
И ты не хочешь этого скрывать.
А годы лучшие умчались вдаль,
Все это грустно и немного жаль.
}
Немного жаль моей любви,
Немного жаль твоей надежды.
Все это было, но, увы,
Уже не будет так, как прежде.
}
Немного жаль, что напоказ
Мы наши чувства выставляли,
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
}
Немного жаль, что напоказ
Мы наши чувства выставляли,
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.

2007/04/26

Eregchin naiz

Unuudur oroi gertee ireed bichij suuna. Say delhiin anduudtai beer alaad. Ugluu ert dargad orchuulga uguh ajiltai baisan tul erthen tetgevertee garav. Gertee ireed jaahan orchuulga hiij suusan neg yavdagui ee. Ingeed blogdoo heden post nemchih sanaatai heden tovchluur nudej suuna. Er ni bi gedeg hun surguuli tugsuj hoolondoo zalgasanaas hoish yu hiij guitseev e egej bodogdood toolson chini toimtoi yum uldsengui ee. Uul ni zunduu ajil baihiin gol ni uuruu setgeed hiisen ni hovor yum hunii ugszun uuregeer bol sain l amjuulsan baihiin. Uul ni oyutan baihdaa nen niigmiin idevhi saitai hun baij bilee. Daanch suuldee ers buuraad huvia hicheesen bessemist bolj huvisan. Getel yag tiim geheer naoborot aimaar niitech heveere baihiin. Yasan olon naiz nuhudtei baisiin suuldee baigliin shalgaral yavaad zarim ni davaanii eroold uldej zarimiig ni bi zamdaa geej zarim namaig geej etsesiin shalgaruultand 3 naiz ulddeg baian sh dee. Dotno gedeg utgaaraa. Gehdee engiin saihan naiz nuhud zunduu l duu. Umnu ni bi heden busgui naizaa bichij baisan ene udaad eregchin naiz naraa bichi gej bodloo. Sain medegui de bish bichih ug maani haram baigaad l odoo bichij baina. Shaltgaan ni sayhan bid neg niilj suusan yum buten jiliin daraa gehuu dee.
Bi ih surguuliin hoer lag naiz neg 10 jiliin tas naiztai hun l dee. Hamgiin ehleed bagiin naizaasaa helii dee.
Ter bid hoer buur gorshooknii naizuud. Sumiin yasli d mulhuj yavaad murgulduj taniltsaj bil ee. Ter bambaruushtai gorshooktoi bi chonotoi gorshooktoi haaya gorshookoo bulaatsaldaj uraltsadg bailaa geed haduuraad baihgui yu hehe.
Barag l medee oroh tsagaasaa naizalsan hoer durak. Mun ch olon zodoldoj ter heveere evlersen yum baina daa bagadaa. Harin uhaan suusanaa shoish neg udaa ch gar zuruulj uzeegui. Naiz nar yamar baidag tiim l zuragaar yavsan. Hooson hongio, hooltoi mantuun baihdaa ch bie bienee orhiogui ee. Tooloh yanchaan tsuuhun uedee bie bie ee shataaj tolgoi tolgoi mungutei uedee bie bie ee daaj. Baraan udruud taarul hamt gunij bayartai udur baival darvaitlaa ineeldeed l neg medehed bid hoer naizlaad 22 jil ungurch. Aldaj onoson amidraliin nugachaa buriid hamt baij aajuuhan ch gesen bid hoer hamt utluj baina daa. Utluj baina gesnees ter urgelj zaluugaaraa. Bi hajuud ni hugshiruud nasni doroitold orj baigaa. Naiz setgel zurhnii asuudald asar hashir baragtai bol hund durlaj hii aldahgui ee. Chiv chimeegui baij baigaad l neg udur naiz ohin daguulaad ireh baih daa. Teguul ch bayarlaad guichihne dee. Yagaad ch yum olon saihan busguichuudtei naizaldagch neg l hundii dundii yavaad baigaa yum. Amidraliin philosophy ni miniihees shal uur. Ter duuren dunduur amidrahiig husdeg bi belen zelen asgaj zutgaj amidardag. Haaya neg zad zagnuulj uhaan suudag baij bilee. Bi dandaa l aldana. Yaj iij baigaad butehgui yumand orno naiz namaig chirch gargah gej uilee uzdeg baij bilee. Bi ersdel duuren amidarmaar baidag naiz nam taivan togtuun amidarmaar baidag. Horvoo gej sonin durak shuu. Iim ers ters hoer huniig druzya bolgoj orhidog. Bid hoer usee tsaij shudee uirtel hamt naizasaar yavah baih gej naiddag yum. Olon saihan naiz nar ar nuruund hutga shaaj baihad minii muu naiz urtun baij ard talaas mini hamgaaldag baij bilee. Minii umnuus olon olon mesend urtsun naizdaa tulj ul baram urtei ch tuuniigee alba yum shig boddogt ni bi tuund bayarladag. Neg udur chinii husseneer naiz ni duuren dunduur amidarch bid hoer nasnii namba zaan tagtan deeree gaans nerj suuh baih daa naiz mini.

2007/04/13

Миний нээсэн эх орон

За ойрд нэг их завгїй хїн яваад байгаа тэгээд єєрєє бичиж амжихгїй байгаа гэсэн шалтаг зааж бэлэн эссэ нэг ширхэгийг тавив.
Хїн бїрийн сэтгэл зїрхий чинад эх орон нь нуугдаж байдын гэсэн. Хэрэгтэй їед чи тэр эх орноо нээж олдог.
Дашбалбар агсаны эх орон нэг ийм байж чиний нээсэн эх орон ямар вэ

О.Дашбалбар Миний нээсэн эх орон (эссэ)

Миний багын тєсєєллєєр эх орон бол тэнгэр, толгод хоёр байжээ. Эдvгээ он жил улирч, сайхан юм бvхэнд эх орон шингэсэн гэж би итгэдэг боллоо. Зєрж буй сайхан бvсгvйд эх орны нуугдмал дvр бий бєгєєд, тvvний хэвлийд хєдєлж эхэлсэн хvvхэд одод ертєнцтэй холбоотой, салхи шуургыг мэдэрч буй гэдэгт vл эргэлзэнэ. Сансрын хураангуйлсан биет бvсгvй хvний хэвлийд торниж буй нялх vр оддын тохиоллоор бvтэн бvрэлдэхийн ид хавийг эдэлж, эхийн нь алхаанд цаг мєч агшин хэмжигдэхvй, хожмын єдєр хоёр хєл дээрээ бат зогсож, хязгааргvй орон зайн нээлтэй уудамд од мичид анивчихыг ширтэх хєвгvvнийг нь би миний болоод хvн тєрєлхтний vр гэж мэдмvv!Хэвлийдээ нялх vр тээсэн бvсгvй алхаж явна. Тvvнд эх орон оршиж буй гэм vv.Миний ємнє зулзган улиас навчсаа сэрчигнvvлэн найгалзана. Энэ модонд ч эх орон оршиж буй агаад, навчис бvхэн нь намайг эх орны нvдээр харж байна. Бvх хvнд оршиж буй тэнгэрлэг хvчийг эх орон гэмvv. Хvн тєрєлхтний мєрєєдєл дvрслэлийн хамгийн гэрэлт дvр нь Эх орон байлаа. Тvvнд л хамаг сайн сайхнаа шингээн бодож, хvслээрээ энэрэнгvй их vнэнийг бий болгон, тvvндээ тэмvvлж, тэмvvлэл нь хvнийг бурханлиг болгодог байв.Алтан-Овоо бол vнэхээр амилсан уул юм. Энэ уулыг хvн ард хэдэн зуун жил дараалан хайрлан биширч, тэрхvv олон зуун мянган хvний бодол санаа нэгэн цэг-энэ уул дээр тєвлєрєн, хvн бvхний итгэп, хvсэл тvvнд шингэж, ийнхvv энгийн нэг уулнаас Эх орноо хайрлах хайр болтлоо бэлтгэгджээ. Євєг дээдэс минь дэмий ч нэг энэ уулыг тахиж шvтээгvй ээ!Тэд нэг л юманд хайраа шингээх ёстой байсан юм! Бидэнд ирэх ёстой тэр мєнх хайрын бэлгэдэл нь Дарьгангын Алтан-Овоо буюу.Тэгээд би vеийн vед хvний итгэл, нууц хvслэн шингэсэн уулыг харах бvр гурван зуун жилийн ємнє євгийн євєг минь энэ уулыг яг л над шиг ширтэн зогссондоо гэж бодном. Vvнээс vvдэн би энэ уулыг хайрлан биширсэн юм. Євєг дээдэс минь энэ уулаар дамжин надтай уулзах гэсэн байжээ. Гурван зуун жилийн адагт энэ ууланд ирэх vр сад минь бас л миний адил Алтан-Овоог ширтэхvй дор, би орчлонд амьдарч яваагаа тvvгээр дамжин мэдэрнэм. Ийнхvv Алтан-Овоо бол бодлын шидээр бvтсэн уул тул биширч болох амуй. Бишрэн хайрлаж болох тул vнэн мєн гэм vv. Юуг шvтэж эхлэнэ, тэнд хайр оршино. Хаана хайр оршино, Тэнд сайхан санаа, сайн vйл зэрэгцэнэ. Эмэг эхийн яриаг єгvvлмvv:
Эрт цагт нэгэн банди Баруун зууд эрдэм сурахаар одохуй доор, тєрvvлж єсгєсєн эх нь Цагаан дарь эх бурхан бvтээлгэж ирэхийг захижээ. Хvv чанад нутагт ном гvйцээгээд эргэх цагтаа эхийн захиасыг умартан, гагцхvv гэрийн гадаа ирсэн доор гэв гэнэт санав. Буцъя гэвч хожимджээ. Эхийн хvслийг эс гvйцэтгэсэн тул нvvр учрах хэцvv, ийн олбиргон бодолд автан газар ширттэл бєєрєнхий цагаан чулуу vзэгдэв.Хvvгийн дотор нэгэн бодол гялсхийх зуур нєгєєх чулууг яаран шvvрч, хив хадагт сайтар ороогоод євєртлєв. Ингээд уулзасны эцэст эхийн захиасыг биеvvлэв хэмээн хуурч, нєгєєх хадагт боолттой чулууг єгчээ. <<Ээж минь vvнийг хэзээ ч задалж vл болно>> хэмээн хатуу захив.Эх нь нутгийн тэр чулууг насан эцэс болтол бурхан гэж итгэн тахисаар нэгэн єдєр ертєнцийн жам ёс тулж ирэв. Эх єгvvлрvvн:
Хvv минь, бурхандаа vнэн сэтгэлээсээ дєчин жил сvсэглэн мєргєв єє! Ямагт буяны мєр хєєж, хvсэл бvхнээ бурхандаа даатгалаа.Єнєє амьдын хорвоогоос одох цаг ирэв. Бурхнаа л нэг vзвэл сэтгэл гvйцмvй! гэжээ.Хvv яах аргаа эс олж, удтал дуугvй зогсож, эцэст нь vнэнээ хэлэхээр шийдэв ээ!...За яах вэ, чулуу ч болсон vзье дээ, нэгэнт дєчин жил бурхан гэж итгэж єдєр бодолдоо, шєнє зvvдэндээ vзэн тахисан учир харахгvй хагацаж vл чадна гэв.Хvv гvнээ гэмшин хадгаар ороосноо задалбаас тэнд чулуу бус, шижир алтаар бvтээсэн Цагаан дар эх бурхан єнгє vзэсгэлэн тєгс гялалзаж байв. Vvний учрыг тайлах нь:
Бодолдоо vнэнхvv итгэж, бvхий л оюун санааны хvчээ нэгэн цэгт тєвлєрvvлэн сэтгэж чадсанд оршмуу. Тэгж чадваас эс бvтэх юм нэгээхэн ч vгvй билээ.Би, нvvж яваа vvлсийн сvvдэр доор ганцаардан ахуйдаа эх орноо дуудмуу. Тэр залбиран хvлээх эх орон минь Итгэл билээ. Тэрхvv итгэлийн хvчээр би бие, сэтгэл, оюун бодлоо ариусгаж цэвэрших болно.Эх орныхоо гоо сайхны оргилд хvрэх зам маань байгаль ээж буюу. Байгалд хvрэх зам маань дотоод сэтгэлийн дээд зэргийн ариутгал буюу. Оюун санааны дээд vнэнд хvрэх замыг зєв vйл, зєв сэтгэлээр засмуу.Аугаа их Сvхбаатар, Занабазар, Нацагдоржийг тєрvvлэх бэлтгэл мянга мянган жилийн турш vргэлжилсэн ажгуу. Хэрвээ хvнд авьяас билиг буй аваас тvvгээр бардах юун. Тэр нь тvvнийх бус бєгєєд, тvvгээр дамжуулан эх орон минь бусдад vйлчлэх шат буюу.