Хулхи таксины хулхи жолооч

Øèíý æèë áîëîõ ãýýä ë õ¿ì¿¿ñ áààõàí çàâã¿é áàéãàà áîëîëòîé

Îþóòàí áàéõàä ÿãààä ÷ þì øèíý æèë èõ ýðò áîëäîã áîëîîä òýð þìóó àñàð ýðò øèíý æèëèéí íàñòðòàé áîëäîã áàéæ áèëýý.

Òýãñýí îäîî íýã ë áèøýý çýýâýë 12.31 áîëãîæ áàéæ ë ñýòãýë õºäëºë èëðýõ æèøýýòýé.

Ìàíàéõ øèíý æèëýý 21 ýä õèéíý ãýñýí àñàð îëîí õ¿í ë öóãëàõ ñóðàã áàéíà òººð÷èõ âèé äýý ãýæ ýõíýýñýý àéñàí óëñ èõ áàéíà àà.

Ãýõäýý áè ÷ ýíý æèë àçã¿é íààñàí ÿã èä øèíý æèëèéí ¿åýýð òîìèëîëòòîé áàéæ ìàãàäã¿é áîëñîí ãýõäýý 5 äàõèä ë øèéäýãäýíý äýý.

Õýðýâ òîìèëîëò àòãà÷èõóóë 27 õ¿ðòýë õºäºº ÿâæóóãààä îõèíûõîî øèíý æèëýýð èðýõ õóíà äàà.

Ìàíàé øàð îõèí àíõ óäàà øèíý æèëä îðæ áàéãàà ñàíààòàé òýãñýí òóóëàé áîëãî÷èõîæ õýä õîíîã òóóëàéíû áàã õóâöàñ ýòýð õàéæ ìàíàðãàëàà ø äýý.

Îéðä íýã èõ ñ¿ðòýé ñîíèí ñîäîí ¿éë ÿâäàë áîëîîã¿é íýã ë õýâèéí ºäð¿¿ä ¿ðëãýëæèëñýýð.....

Íýýðýý º÷äºð òàêñèíä ö¿íõýý àëä÷èõñàí. Àçã¿é áàñ á¿òýëã¿é àéí ãýõäýý áè ÿìàð ýìýãòýé õ¿í òýãíý ãýæ ÿàæ ñàíàõàâ äýý.

Àæëààñàà Àðä õ¿ðòýë òàêñèäààä òýãýýä 500 ãàðàõààð íü 1000 òºãðºã ºãñºí çàäëàõã¿é ãýõýýð íü çà áè çàäëóóëààä èðèé ãýýä äýëã¿¿ð îðîîä ãàðààä èðñýí íºãºº òàêñè ìààíü õºä뺺ä ÿâæèéäàã áàéíà ø äýý. Öàãäàà õººñºí áàéõ óõààíû þì áîäñîí ÷èíü á¿¿ð õóðäàà àâààä ÿâààä ºãäºã áàéíà òýõýýð íü àðààñ íü ã¿éñýí áàéäã¿é ýý ñ¿í õèéäýã áàéíà ø äýý. Àõ àðààñ íü òàêñè áàðèéä ë 40 ìÿíãàò ðóó ýðãýñýí ÷èíü îð ñóðàãã¿é àëãà áîëäèéì áàéíà.

Òýð õàâèàð áààõàí õàéâ îëäîãã¿é ýý. Òýõýýð íü ÿàðàëòàé àæèë ãàðñûì áàéõ ö¿íõýý äîòîð ãýðýý, íýðèéí õóóäàñ, äýâòýð ýòýð áàéãàà óòàñäàõ áàéõ ãýýä àæèë äýýðýý õ¿ëýýãýýä áàéäàã áàéäã¿é ø¿¿.

Óóë íü æîëîî÷ íü ýìýãòýé õ¿í áàéñèéí àðàé ÷ èíãýýä òóó÷èíà ãýæ ñàíàñàíã¿é ìóóõàé þìàà.

Ýõýíäýý ÷ öàãäàà ýòýð õººãººä ººð ãàçàð î÷ñîí áàéõ ãýæ áîäëîî, äàðàà íü àæèë ãàðñûí áàéõ ÿðèõ áàéõ ãýæ õ¿ëýýëýý, àëàã ñ¿¿ëä ýü ñàíààòàéãààð õóñæýý ãýñýí ä¿ãíýëòýíä õ¿ðëýý

Íýýõ èõ ë þì áàéíà ãýæ áîäñûí áàéõäàà ìèíèé ö¿íõèéã íèë áè÷èã öààñ õèéãýýä áàíäàé÷èõñàí áàéñàíûã íü ýñ¿¿ë ö¿íõ íü òààëàãäñûí áàéõäàà

Äîòîð íü áàéñàí áè÷èã áàñ òàìãàíä íü õàðóóñàæ áàéíà ò¿¿íýýñ òýð ö¿íõ õýðýãòýé áàéñàí áîë ïîäàðê áîëãîõã¿é þó

Óóë íü òàðæ óíàæ áàéãàà òýð òàêñèíû æîëîî÷èä íýýõ íîìûí ö¿íõ òààëàãäìààðã¿é èéí øóóä ë òîëãîé íü ºâä캺ð áè÷èã ñà÷èã áàéãàà ø äýý äîòîð íü.

ª÷äºð ñåñòðà áýð õî¸ðòîé óóëçààä òýãýýä õýëñýí ÷èíü ãýíýí õ¿í ¹2 áîëñîí ø äýý.

Ãýõäýý õ¿í áîëãîíûã íºãºº Áààáàðûí õýëäýãýý𠺺ð øèãýý ãýæ áîäîîä ë ö¿íõ, ñàâ ýòýð ýý òàñ òýâýð÷ ñóãàíäàà èëæð¿¿ëäýã¿é þì òýãñýí õîõü ÷èíü ãýæ áàéãàà âì áàéíà ë äîî
Çà íýã èéì ë ñîíèí áàéõ øèâ äýý.

Ìóóõàé ìîíãîë çàí ãýýä öóâðàë áàéäàã òýðèéã òýð òàêñèíû æîëîî÷ á¿ñã¿éä óíøóóëàõûí ñàí..................................................

Зєндєє удаан амарлаа

Сїїлийн 3 сар бичлэг хийсэнгїй. Завгїй л байв шїї. Ойрд блог бичихээсээ илїї унших нь их болж дээ. Сїїд нилээд олон блог єєртєє нээгээд шимтэн уншиж байна

Удаан завсарлагааны дараа идэвхитэй эрч хїчтэй бичнэ ээ гэж

Эвэртэй мод

Баянтэс сумын хойгуур алдарт Тэсийн гол урсдаг юм.

Тэсийн голын мєнх ногоон шугуй алдартай юм билээ.

Энэ шугуйн дотор Эвэртэй мод байдаг нь байгалийн сонин їзэгдэл шїї.

Ингээд эвэртэй модыг та бїхэнд толилуулъяа

Байгал эхийн тогтсон энэ модыш хараагїй хїн итгэхгїй юм билээ.

Би ч эхэндээ хїн нїхэлж байгаад л зоочоо биз гээд л байсан очоод їзсэн чинь єєрєє модноос ургасан байдаг байгаа.

Нутгийн зон олны тахин шїтэж ирсэн энэ модыг та нар ч гэсэн нэг єдєр очиж їзээрэй хїмїїсээ.

Хутагтуудын нутаг

Миний ажил хєдєєгїїр дэмий тэнэх бололцоог надад олгодог юм.

Ємнє нь явсан газрынхаа сонин содонг бичиж байна гэсэн ч амжихгїй байсаар завхан нутагаар эхний бичлэгээ хийж байна.

Утаа униар дуу чимээт Улаанбаатараас алсын баруун хязгаар нутаг Завханыы Доной руу нисэх Изнис компаний онгоцонд 32 зорчигч суусны нэг нь бядан явагч миний бие байлаа.

Нэг їеээ бодоход манай орон нутгийн нислэгийн їйлчилгээ давгїй шїї. Ялангуяа Изнисийг овоо олзуурхаад байгаа юм.

за ингээд 32 зорчигч дотор янз янзын насны янзан бїрийн хїмїїс байлаа. Миний хажуугийн суудал дээр Японоос ирсэн настайвтар хоёр хос суусан юм. Тэд загасны уурга барьчихсан байх юм. Далай тэнгис дунд байж энэ хїртэл загасны уурга чирч явдаг гээд хэрэгт дурлаад асуувал далайн загас сонин биш голын тул барих гэж байгаа юм гэнэ. Ер нь тэгээд манай орон нутаг руу жуулчид нилээд явдаг бололтой. Учир нь энэ улаагийн 32 хїний 22 нь гадаад тэр тусамаа жибэнгїїд байсан юм. Ємнє нь Хєвсгєл рїї 30 явахад 20 нв гадаад хїн байж билээ.

За тэгээд онгоцны цонхоор ширтээд давхиад байлаа нэг их газар мэддэг хїн шиг гэхдээ л миний нутаг сайхан юм аа.

Донойд буугаад л шууд 69 хєлєглєн Баянтэс сумруу гарч єглєє.

Баруун хойд хил болсон энэ сум 2000 гаран хїн амтай. Хойд талаараа Тува улстай хил залгадаг бєгєєд энэ хочр улсын хооронд сїїлийн їед хїний шилжилт их болж буй гэнэ: 2000 оны зуднаар малаа барахал хамаг бїсгїйчїїд нь хот орон бараадаад явчихаж. Олон ч залуус ганц бие бєгєєд дундаж нас нь 26-32.

Ингээд л Тува улсаас эхнэр авч буй аж. Цус сэлбэх їйл явц явж байна гэсэн їг шїї.

Баянтэс дээр 310 км замыг туулан 23.00 їед очив.

Баянтэс сумын нутаг.

Тэлмэн нуур хїрэхэд шивэрч байсан бороо Баянтэсийн зах руу ороход ширїїсэж нийлээн хїчтэй орлоо. Гандуу талын євс ногоо усны їнэр аван сэргэж агв гангын їнэр хамар цоргиж сайхан байна шїї.
Энэ зун ер нь Завхан нутаг гандуу байгаа юм байна. Хувьтай хїн хур борооноор гэдэг дээ. Ажил маань саадгїй бїтэх байх гээд л билэгшээж л явлаа.

Борооны дараах тал солонго сайхан байна лээ шїї хажууд байгаа юм шиг гараа сунгаад л хїрч болмоор юм шиг.

Сумын тєв дээр харуй бїрий болж байхад ирлээ. Сайхан монгол гийдаа хийлгэж идчээд л буудлын ємнєх сандал дээр сууж нутгийн сарыг ажиглан хийх бодолд автан суухад анир чимээгїй энэ газар сэтгэлд нэг л дотно байлаа.

Нэг ийм сайхан саруулхан сартай шєнїїд 5 хоног їргэлжилсэн дээ.

Хєдєє газар агаар ч сайхан л байна даа. Єглєє эртлэн босоод л ойр орчины газрыг їзэхээр явлаа. Очсон салбарынхан маанв угталт хийж яамаар байна гэхээр нь танай сумтай жаахан танилцъяа гэтэл хэдэн шил "Боргио" ганзаглаж аваад л ахыг суулгаад л гарч єгсєн. Хєдєєгийн хїмїїсд одоо болтол хот газрынхны таг мартаж орхисон хїнийг хїндлэх тэр зан нь байсаар байгаад баярлаж бахархаж сууна.

Уул нь надаас олон ах эгч хїмїїс та та гээд л орсон айл бїр хойморлуугаа урихаар чинь єєрийн эрхгїй сэтгэлд дулаахан сайхан байдаг вм билээ.

Баянтэсийн хажуугийн бэлд сарлагын сїрэг бэлчиж буй нь.

Сїїлийн хэдэн жилд мал нь овоо єсєж хїн бїр гаднаа 469-ийг сойжээ. Мєн нутгаас нь тєрсєн МУ-ын начин. Нямсїрэнгийн наяин цолны мялаалга болж буйтай таарлаа.

Нутгийн хїчтэй хїїдээ 4 баг тус бїр 50 бог мал сумын тєвийнхєн 100 бог. Нутгийн зєвлєл 5 сая, сумын захиргаа 2 сая, тєсєвийн байгууллагууд 1 сая, бизнес эрхлэгчид нь 1 сая тєгрєг єгч байхийн. /сэтгэлд гэнэт бєх болдог байж гэж бодогдлоо/

Эзэнгїйрч байгаа ч гэсэн бас гэж улс орныхоо хилийг сахин суугаа эдгээр хїмїїсд бид хїндэтгэл їзїїлэх л хэрэгтэй байх.

Бидэнтэй адил хот орон бараадаж тэндээ амьдарч болох бїрэн эрхтэй ч єлгий болсон нутагаа євєг дээдсийнхээ голомтыг сахийн суугаа эгэлхэн ч гэсэн атаархамаар хїмїїс Баянтэс нутагт сууж байх юм даа.

9 сарын 1

Бага байхад за тэгээд оюутан байхад ч гэсэн 9 сарын 1 гэдэг єдєр нэг тийм сайхан гэгээлэг єдєр байдаг байж билээ.

Анх 9 сарын 1 нд сургуульд орох гэж явж байхдаа би дєнгєж 6 настай байж билээ. Ээж маань бага ангийн багш, яджиихад 5 байхадп ах 1-р ангид орчихсон орой болгон гэртээ їсэгээ нїдлэхэд нь би лїд оргийд л хамт давтсаар байгаад уншаад сурчихсан юм.

Тээд ахын хичээлийг хийлгэхгїй хажуунаас нь орж саад болоод л ах надад уурлаж ээж аав уйлаад л зовлонтой нэг жил єнгєрсєн байхаа.

Аав ээж хоёр энэ булдрууг эртхэн сургуульд оруулъяа гэж ярилцсийн байлгїй дараа жил нь намайг 1-р ангид єгч билээ.

Эхний 2 сар би бєєн том гар байсан бїх їсэгээ мэддэг ном хїртэл уншиж чаддаг байсан хїн чинь ангийнхан їсэг нїдлоэж байхад нь цонхоороо шувуу энэ тэр тоолоод л багшийнхаа єгсєн 24-ийн чихэрийг идээд зураг зураад л суужийдаг байж билээ.

9 сарын 1 гэж бага байхад хїлэдэг хамгийн гоё єдрїїдийн нэг байж билээ

Тэрслїї їг - Нууц амраг

Тэрслїї їгээ дахин бичиж байна

Ер нь хїний амьдралд байдаг тэрслїї бїхэн хїнд хэрэгтэй болоод л байдаг байх гэж мунхаг би боддог юм.

Нэг найз маань /эмэгтэй/ эхнэртэй эртэй "явдаг'' юм. Тїїнийг хїмїїс явдалтай хїїхэн ну-а гэх мэтээр нэрлэдэг. Гэр бїлтэй эрд сэтгэл алдарсан тїїний буруу ч тэр явдалтай бишээ.

Би тїїнд буруу єгч чадахгїй амьдралыг нь 10 хуруу шигээ мэддэг болохоор хайртай хїнээ харж баясаж явах гэсэн тїїний буруу биш.

Нєгєє залууд нь ч буруу єгч бас чадахгїй хайр дурлалынх нь тїїхийг мэддэг оролцож явсан хїний хувьд. Тэд зїгээр л хамт амьдрах хувьгїй хїмїїс.

Нэг нь эхнэр хїїхэдээ орхиод нийлж їл чадах хїн чанараараа аргамжуулсан нєгєє нь хайртай хїнээсээ салж їл чадах хайр сэтгэлээрээ холбогдсон хїмїїсийг лав би явдалтай энэ тэр гэж хэлж їл чаднам.

Нууц амраг гээч заримдаа хїний амьдралд їл арилах хар толбо авчирдагч тэр хїмїїсийн бодлыг сонголтыг хїндэтгэж їзэх л хэрэгтэй байх.

Мэдээж замбараагїй мєнгєн дээр тулгуурласан нууц амрагийн холбоог биш шїї.

Харин хайр сэтгэл, бие биендээ татагдсан хїсэл эрмэлзэлээр дїїрэн тэр холбоог.

Энэ хїмїїс ердийн хїмїїсээс илїї их ачаалал ковлонг їїрч байдаг бололтой.

Хэн нэгнийхээ амьдралыг сїйтгэхгїй гэсэн дээ "нууц" нь байдаг тэд хэн бїгдээс айж хулгаж нуугдаж амьдардаг нь гачлантай ч энэ нь тэдэндээ л жаргал байдаг байх.

Тийм болохоор та энд тэнд хэн нэгнийг нууц амрагтай нь харсан бол дуулиан шуугиан тариж мэдээллэхээсээ ємнє єєрийгєє оронд нь нэг удаа тавьж їзээд чимээгїй єнгєрєєвєл яасан юм бээ.

Тэрслїї їг - Их зан

Яасан их зантай юм. Гайхуулж гэнэ нэг их их зантай юм чинь. Лаг их зантай юм билээ

Эдгээр їгсийг танд хїмїїс хэлж, эсвэл таны тухай хїмїїс ингэж ярьж байхтай та тааралджил байсан байх.

Ингэхэд тэр их зан гэдэг нь юу юм болоо.

Хїмїїс єєрт нь таалагдахгїй л бол их зантай гэсэн тодорхойлолт тавих юм.

Миний хувьд гэюэл нїдний хараа гэж таг болохоор гудманд энэ тээд явж байх їедээ тулж л ирэхгїй бол хэнийг ё танихгїй. Тийм болохоор хїмїїс чи их зантай хїн танидаггїй гээд л. нэг бол чих хатуурч хєгширч байхад чинь хїн вм хэлэхээр сонссонгїй их зантай гээд л

Ямар нїїрэн дээрээ би хараа муу чих хатуу хєгширч байгаа хїн гээд бичиг хадалтай гэлтэй биш дээ.

Зарим нь хараад л шууд дуугарч ядсан их зантай гэнэ танихгїй хїнтэй чинь юу ярих юм.

Тэгээд л танилцаад энэ тэр болоод л ирэхээрээ бас нэг онош тавина.

Ингээд бодохоор хїний сэтгэлд тааагдана гэж їгїй бололтой. Тийм болохоор єєрийнхєєрєє л амьдарсан нь дээр яадийн их зантай гэж л байг л гэхээр амьдарч буй орчиндоо таалагдаж амьдрахгїй бол бас болохгїй яалтай ч билээ дээ.

Тийм болохоор та бїхэнд санал болгох нэг горимийн санал байна хїн их зантай байж л байг л дээ энэ чинь муу тал биш шїї дээ хїмїїст єєртэй чинь їл дуугарах єєрийг чинь анзаараагїй байх хэдэн зуун шалтаг шалтгаан байгаа шїї дээ.

Тийм болохоор хэн хїнийг энэ их зантай гэхээсээ ємнє ойлгохийг хичээх нь хэрэгтэй байх.

Тэгээд ч тэр их зан нь гай болдог бол тэнд биш тэр хїнд л гай болно ш дээ.

Их зантай гэж хэн нэгэн таныг шїїмэжлжил байг бїї тоо. Энэ зан чинь ямар хоол нэхэж байгаа биш яадын байж байг єєрт нь их зан байхгїйд атаархаал биз.

Тэрслїї їг тэрлэсэн Их зант

Хайрын Захидал орчин їед

Oyuntan baihdaa shulegeer uvchilsun hun baij bilee. Devter duuren shuleg tei teriigee nuhduuded unshij uguud l . Herendee yaruu nairagch ain. hehe

Gehdee nadad shuleg hereg bolson yum shuu. Hund bodloo zuv ilerhiilj surahad mini hamgiin ih tus bolson zuil gejuugaa. yagaad ch yum 10 jild, oyutan baihdaa shuleg shivreegeer ohiduudad zahianii hur buulgadag baij bilee. gehdee bi bish shuu . naiz nuhud ene ter nuhduuded zahiag ni bichij ugdug baij bilee.

Hamgiin hugjiltei yavdal 6-r angid baihad bolson yum dag.

Mania angiin 4 jaal angiinhaa ohidod zahia bichij ugdug baatruud bolod. Bi ter zahiag ni bichsen yum. Bugd iv ijilhen ugtei ijilhen bichgiin hevere bichsen 4 zahiag bi 4 ohind ugch bilee ter hediin neriin umnuus.

Nadaas chamd navchnaas tsetsgend.... gej ehleed l

Yaldamhan chamaig angid orj irehed

Yagaahan baishin tsagaahan bolno......................... gej urgeljleed l

Hunii huugiin itgeliig avaad huiten chuluu atguulahgui bzidee gej naidaj baina...... gej duusdag mundag zahia baij bilee.

Buten uguulber ;av 2-3 baisan baihaa dandaa 4 murtuud l baisan toonii devteriin neg nuur duuren zahia.

Hugjiltei huurtei huuhed nas mini baij dee. tegj yavahdaa l harinc h neg zahia geechiig bichuij sursan daa.

odoo ch hen negend ilgeej amjaagui devter duuren setgel duuren zahia zunduu l baidag yum.

Hun er ni uuriinamidraldaa nasan turshdaa zahia bichij yavdag yum shig baigaa yum

Hen negnii nandin dotno nuutsiig hadgalsan ter l zahia geech zuil odoo ued ustaa d l bgaa muu daa gej bodogdood baina.

manai aav eejiin ah egch nariin mundag mundag zahianuud odoo boltol nadad hadgalaastai badgiin.

Heden jiliin dara ahamgiins aihan dursamj boldiin bileee.

Oirmoghon egchiinhee ohinii gar utasiig uzej suutal buun msg bainaa sonirhood /heregt duraidaa ter shuu tuunees hen bolgonii zuild hoshuu dureed baidgui ldee/ unshaad uztel minii garaaraa tsaasan deer bichdegz zahia maani harin electron ehlbereer baij bdag baian shd ee.

Neg bodliin amar yum uud aa heleh ugee online r bicheed shuud yavuulj hariug ni ter dooroo avah esvel ustagchihna.

Getel manii ued nuguu heden zahiagaa zuuh gej buun yum boldog baij bilee huuhedeer uguulne angiin ohidoor ugulne nuuts amarhan zadarna. Ter ued yagaa dtegj ih uerhel ee nuduag baisiin buu medeee

Orchin ueiin helbert shiljsen zahinii helbert hamgiin durgui bgaa ni dursamj bolj uldeh bolomjgui ni l yum daa

Nadad bol boodol boodlooroo on sar bichsen ezniihee gar huliin usegtei zahianuud bgaa ni minii duugiin e-zahidalaas yalgarah davuu tal bolj bgaa yum.

Manai ah egchiin huuhduud agaa ene olon zahiagaa bid nart ugchih gediin bi bol harin ch neg haramlana gej jigteighend ee hool nehsen bish baij l baig gee dl

Hezee hoino uvuu bolson hoinoo harjee suuhad dursamjtai ene ni nadad heregtei /uvuu boloh ch yum uu gui yum uu buu med ontslog ni /

Hariutslaga - Uur

Hariutslag gedeg ug uul ni ih l chuhal baimaar iin. Yalanguya sanhuu mungunii chigleld ajilladag hunuusd.

Getel bi alham tutamdaa hariutslaga geechiig sohor itgel naidvaraar solison toi taarah yu.

Odoo ene ajillaj bgaa gazar maani 6 sariin tootsoo ni zurchihsun davhij yavahiin.

Tegsen murtluu tuv ruugee sar bur tailan yavuulaad l. Ter ni ogt hudlaa tailan gesen ug. Ter hudlaa tailand tusahiglen buruu bodlogo bolovsruulj baina gesen ug. Ter buruu bodlogoos bol olon olon aldagdal hu;eej bolno.

Getel ene ih aldaa uchuuhen jaahn zuilees ehlej baigaa. Ter ni huvi hunii hariutslagagui baidal. Bi zuv hiisen geh itgel bol neg uuruu ter bol tuhai hun uurtuu itgej baina gesen ug. Getel zuruud bgaag ni medseer baij yaj iij bgaad argalaad bgaa ni l sonin baih yum.

Ene baidal haa saigui l baidag. Turiin terguunees avhuulaad tsetserlegiin huuhed hurtel.

Uul ni bid nar bagaasaa uuruusuu ehelj zuv tuluvshij zuv golidrolooroo ursval ireeduid maani heregtei yum san daa.

End ajilladg hunuusiin aldaanaas bolj bi lav 3 honogoor saataj uch tuchnuun ajilaa aldaj baigaagaas gadna bidnii ajliin tuluvluguu asar ih aldagdaj baigaad l heregiin uchir bgaa iin.

Oyutan baihad Choas economic ch biluu neg tiim hciheel manai parallel angid ordog bsan iin. Ter ued Americ d neg erveehei devehed Africa d har shuurga boldog gesen ziurlel baidag bsan. Gol utga ni uchuuhen baga zuilees asar ih yum shaltgaaldag geh yum uu daa bi l huvidaa tegj oilgosn.

Tegeheer huivi hunii aldaanaas bolj alabn baiguullaga uls oron asar olon aldagdal huleej baidggiig l bid zogsooh hergetei bgaam daa

Za ingeed haduurdiin maa.

Neeree 3 honog barimtiin shalgalt hiij bgaa ayatai tsaas shagaisan chini uur hureed bhiin. Yahaaraa iim baidag baina aa. Araich dee gee dl hamag muu ugee barj baina.

ХЭТ ХАЛУУНААС СЭРГИЙЛЭХ

Ойрын єдрїїдэд хэт халуун болж хууайшилт ихтэй байгаа тул ажлын газрын аюулгїйн албанаас ирїїлсэн зєвлєгєєг та бїхэнд толилуулж байна

Цаг уурын эрдэм шинжилгээний байгууллагаас єнєєдєр буюу 2007.07.24 ны 08.30 цагт авсан мэдээгээр
1. 2007.07.24 єдєртєє 30-33 градус
2. 2007.07.25 єдєртєє 32-34 градус
3. 2007.07.26 єдєртєє33-35 градус
4. 2007.07.27 єдєртєє 32-34 градус
5. 2007.07.28 єдєртєє 33-35 градус дулаан байж їїлшиж чийгшил багатай байна.

Иймд банкны ажилтнууд та бїхэн дараахь зїйлсийг анхаарна уу.
1. Ажлын байранд:
- Бараан єнгийн хувцас аль болох ємсєхгїй байх /нарны гэрэл шингээлт их байдаг/
- Толгойгоо норгох болох малгай алчуурын аль нэгийг толгой дээрээ тавьж явах
- Шаардлага бага бол гадуур явахгїй байх
- Шингэн зїйл бага уух /согтууруулах ундаа болон айраг онцгойлон уухгїй байх/
- Хїйтэн зоорь болон подвалд орохгїй байх
- Мєхєєлдєс болон бусад хїйтэн зїйл идэх, уухгїй байх
- Ажлын байрандаа хэн нэгнийг ажиглаж бие муудвал тусламжийг цаг алдалгїй дуудах /тїргэн тусламж 103/
- Хуванцар шил зїїхгїй байх /шил болон чулуун шил бол зїїж болно/
- Шаардлагагїй бол ямар нэгэн эм болон витамин уухгїй байх

2. Бусад:
- Хїнсний зїйлийг болгоомжтой хэрэглэх /хїнсний ногоо, жимс, єндєг, лаазалсан бїтээгдэхїїнийг хэрэглэхээс зайлсхийх/
- Зугаалгаар хєдєє гадаа аль болох явахгїй байх
- Тээврийн хэрэгсэл дотор унтах болон зїїрмэглэхгїй байх

Та бїхэн анхаарал болгоомтой байж бага насны хїїхэл болон єндєр настангуудаа халуунаас сэргийлэх арга хэмжээ яаралтай аваарай

Hangai Govi iin zavsaraar

Hangai goviin zavsaraar demii tenej baina oo
Aihtar genet gereesee garch dutaalaa sh dee
Ajil ch ene zugt baisn bolood teruu haranhui shunuur dutaalaa shd ee naashaa
Ochigdur unuudur hoer ovoonii naadam ene ter uzej harj saihan bailaa gants hoer patiar tatsanaa sonirhuulii.
Ingehed bi 3 sariin 6-s hoish niitdee 15 000 km zam tuulsan baina geed boddoo hehe
Sain yavsan bgaa biddee Udahgui yavsan chiglelee km burtei ni gazriin zurag deer zurj useh gej bgaa yum yu garah bol gej bodood baina

1. Zorgol Hairhan uul

2. Naran shingeh ued

Наадам манай нутгийн наадам

За сайхан наадав уу

Би ч сайхан л наадлаа. Бөх сайхан болж бөөн баяр суужийна жил жилийн хэдэн найрааны начингуудыг харж уур хүрч байсан чинь энэ жил овоо дориун хэдэн залуус будаа болгоод хаялаа. Юун Өсөхбаяр юун Сүхбат, юун Сумъяа юун Бат эрдэнэ. Гэхдээ сумъяа г уначихаар нь муухай харамсалаа ш дээ энэ хэдэн гараасаа арай эр хүний нүнжигтэй мөс сайтай нь гэж боддогын гэхдээ унасан ч сайхан үнсээд тахимаа өгч энэ тэр баярлууллаа ш дээ Тэр мангар Өсөхбаярыг ээ нам уначихааад ичихгүй тахимаа өгөхгүй зогсоод байхын.
Ул нь Жавхаа зааныг овоо дэмжээд байсан мань хүн бас овоо булхай хийж сурч байх шиг байна.
За тэгээд бусад шөвгөд үлдсэн бөхчүүд эр хүнүүс. Ёстой нэг санаанд оромгүй сайхан наадам болоо доо. Яджийхад нутгаас яасан олон цолтон төрөв. Алтайн хөх уулс өндөлзөөд л хэдэн хүүгээ хүлээж суугаа даа. Нутгийн залуус бужигнуулахаар чинь сэтгэл хөдлөөд л наадмын талбай руу чавхдлаа ш дээ. Бөөн доргио гарууд нураах алдан балиашиг хийлээ.
Засагт ханы хөх харчуул хэцүү байгаа биз гэж одоо асуумаар санагдаад л хэхэ дэмийрч байна оо энэ жалганы үзлээр.
Мөнхбаатар заан ёстой нэг хүчээр аагилан байж түрүүллээ дээ. доржсамбуу жаахан азгүй байна даа. Олон жил сайхан барилдаж буй бөхдөө.

За наадам сайхан боллоо. Харамсалтай нь морь сур үзэж чадсангүй бөхийн дэргэдээс холдож чадалгүй суусаар байгаадл надлам дууслаа.

Дэнж хотойтол наадсан монгол түмэн минь лараа жилийн наадам хол байна даа хол байна.

Жилийн жилд ийм сайхан наадам болдог бол нээрээ юу гэхэв

Дараа жилийн наадмаар нутгийн залуус улам сайн барилдаасай.

Нутгийн хөх уулс өндөлзөж та нарыг хүлээнэ
Нутгийн улаан толгод барааны алсаас угтана
Дэлгэр сайхан наадмаа баярлуулж
Дэнж хотойлгосон хөвгүүд минь гэж

Дэлхийлд ганцхан заяах нутгийн түмэн чинь хүлээнэ ээ залуусаа

Батзаяа Охины Захидал

Za zaluusaa negen mongol ohind ta bidnii tuslamj heregtei boljee

Uvchinduu shnalaj udur honogiig unguruuj bui ch amidrah asar ih huselteidee udi boltol uvchinii tesej bui ene jaahan ohind bugdeeree chadah yadaharaa tyslaya

Tuunii bichsen zahidaliig end niitlelee delgerenegui uzehiig husvel www.lovelife.delhii.net site r orno uu

Энэ бол миний жижигхэн дүүгийн өөрийнх нь бичсэн хүсэлт. Энэ хүсэлтээрээ өөрийнхөө тухай өөрийнхөө үгээр чадан ядан бичсэн нь энэ.

Сая сая будаанаас зүүний үзүүрт тогтсон ганцхан будаатай хүний амь нас, амьдралыг зүйрлэдэг билээ. Яг үүнтэй адил зүүний үзүүрт тогтож чадсан ширхэгхэн будаа шиг азаар эцэг эхдээ охин нь болж, ах эгчдээ дүү нь болж төрсөн билээ би.

Надад заяасан энэ амьдралдаа би маш их хайртай. Амьдралаа хайрладаг шиг яг тийм ихээр би өвчнийг үзэн яддаг. Өвдөх өвчингүй амьдралыг сэрүүн үедээ мөрөөдөж, цнтах нойрондоо зүүдэлдэг над шиг хүн энэ хорвоод дахиад битгий төрөөсэй билээ.

Би одоо 20 настай. 16 наснаасаа эхлэн “Хоолойны ангина үе мөчиндөө орсон” гэсэн оноштойгоор бүх шатны эмнэлэгт хандан, шаардлагатай бүх эмчилгээг хийлгэж байсан боловч өвчин эдгэлгүй хэвтэрт орсон. Би бүх чадлаараа хичээж, эм тариагаа цагт нь хэрэглэж байсан боловч хэнд ч, хэзээ ч хэлэж ирдэггүй энэ өвчний төлөө 4 жил өвдөн шаналж байна. Өөрийгөө ийм өвчтэй болно чинээ санаж, зүүдэлж, бодож ч үзээгүй байсан би анх гарын дунд хуруу хавдсан цагаас эхлэн өдий хүртэл нэг удаа ч болов эмнэлгээс салж үзээгүй. Өдөр ирэх тусам, цаг хугацаа өнгөрөх бүр өвчин минь даамжирч, бүх хуруу, тохой, мөр, хөл, өвдөг, үетэй газар болгоныг минь энэ муухай өвчин илэж байна. Инээхэд хүртэл эрүү минь өвддөг болчихсон.

Үеийн хүүхдүүд инээж хөхөрч, гүйж харайж, сурч боловсорч байхад би гэдэг хүн хэвтэж, өвдөж, уйлахаас өөр юу ч хийж чаддаггүй. Энэ байдалдаа би үнэхээр их харамсч гутардаг.

Би 2005 онд 10-р ангиа төгссөн, сургуулиа төгсөөд их сургуульд ороод ихийг сурч, ээж аавыгаа тэтгэн, эх орондоо хэрэгтэй хүн болно гэсэн зорилго тавьж, бие минь өвдөн доголж явдаг байсан ч эдгэрнэ, эрүүл болно гэсэн найдвар тээж, инээмсэглэл, эрч хүчээр дүүрэн ирээдүйдээ итгэлтэй алхдаг байсан.

Гэвч энэ муухай өвчнөөс болж үеийн найзууд маань конкурс өгч байхад би гэдэг хүн эмнэлэгт тааз ширтээд хэвтэж байхдаа үнэхээр их гутарч байсан. Яг энэ цагаас эхлээд өдийг хүртэл энэ бүхнийг дэр хөнжил хоёртойгоо нулимсаараа хуваалцсаар л ирсэн.

Шөнө унтах бболгондоо өвдөхгүй бүтэн нойртой хонох юмсан гэж хүсдэг боловч энэ хүсэл минь биелж байгаагүй. Бүхэл шөнөжингөө нууцаар уйлж хонодог. Гэрийнхэн маань ч миний өмнөөс өвдөж чадахгүйлдээ ихэд шаналж, наашаа харж инээн, цаашаа харж уйлдаг билээ. Арга ч үгүй биз. Аав ээж, ах эгчийнхээ ганц нар нь болж байсан үр нь, дүү нь одоо хэвтэрт орчихсон, аяга цай ч бариад ууж чадахгүйг харах бүр тэд маань зүрх сэтгэлээ шимширтэл дотроо уйлдгийг нь харах надад ч адилхан ямар хэцүү байдаг гээч.

Өвчин гэдэг хэнд ч хэзээ ч хэлж ирдэггүй шигээ цаг хугацааг мөн адил хүлээдэггүй гэдгийг хэн бшүхэн мэдэх билээ. Одоо би юунд итгэж, наыдаж өвчнөө тэвчих вэ? тэвчих тэвчээр чадал минь ч барагдаж байна. Бие минь улам их муудаж, зүгээр байсан булчирхайнууд минь хүртэл өвдөж, байнга ээлжлэн цочиж хавдан амьсгалахад хүртэл хэцүү болоод байна. Амьсгалах, инээхдээ хүртэл өвчнийг тэвчиж амьдрах ямар хэцүү байдгийг эрүүл хүмүүс ойлгох нь ихэд хэцүү байх.

Ид цэцэглэж байгаа хорьхон нсандаа ингэж амьдарч байгаа нь миний буруу юу? Эсвэл өөр хэн нэгнийх үү? Энэ асуултын ганц хариу нь ганцхан ӨВЧИН. Үеийн найзуудаа хараад хичнээн их атаархаж, хичнээн их гуниж гутардгийг надаас өөр хэн ч ойлгохгүй. Хэрвээ би эрүүл, явж чаддаг байсан бол … гээд л заримдаа миний юу мөрөөддөгийг хэн ч мэдэхгүй.

Өнөөдөр миний өвчний эцсийн бүрэн онош байхгүй, монголын эмнэлгүүд намайг яаж эмчлэхээ ч мэдэхгүй байгаа. Бас бие минь эм ууж, тариа тариулсаар байгаад антибиотикийн хордлогод орж, мөөгөнцөртэй болоод эмийг хүлээж авч чадахаа больсон. Өвчин намдаадаг эмийг өндөр тунгаар уусаар байгаад цус минь маш бага болчихсон. Өвчин намдаах лааг хэрэглэдэг байсан ч удаан хэрэглэснээс болж шулуун гэдэс минь үрэвссэн. Одоо хэвтсээр байгаад нурууны 2/3 нь ил гарчихсан том шархтай болчихсон. Энэ шарх хэлж баршгүй тийм ихээр намайг зовоодог. Өөр бас олон жижиг шарх байгаа.

Хэрвээ би ингээд өвчин минь улам хүндрэн эдгэрэх найдваргүй болчихвол хичнээн их мөнгө байгаад ч хөл дээрээ явж, аз жаргал мэдрэх ганцхан өдрийг минь ч орлож чадахгүй шүү дээ. Өдөр өдрөөр нас минь богиносч байгаа надад үлдсэн амьдралаа хөл дээрээ явж өнгөрүүлэх хүсэл даанч дэндүү их. Тиймээс өвчнөө эмчлүүлэхэд минь надад туслаач.

Өнөөдөр би хэдийгээр өвчтэй байгаа боловч миний эрүүл болох хүсэл мөрөөдлийн гал минь унтраагүй, улам л дүрэлзэн ассаар байна.

Бvтэлгvй ч гэлээ ....... eдeр

Бумбагардуу хацар дээр нь нулимс нарийн цагаан зам татуулан урсах хэдий ч Танхил гарынхаа араар хаа нэгтээ шудраад гэрийнхээ утаснаасаа зvvгдсэн хэвээр байлаа. Утасны цаана ангийнх нь хамгийн сайн найз охин нь чин сэтгэлээсээ тvvнийг тайтгаруулах гэж ядах бeгeeд тvvний тайтгаруулах vг бvрийн хариуд Танхил улам ч мэгшин гомдолтойёо элдэв vг урсгаж eeрийгээ зэмлэсээр байх ажээ. Сав харжигнан тvлэгдэх чимээ сонсогдон eрeeрvv нь нялуун vнэртэй хурц хиншvvний vнэр сад тавин орж ирэхэд дуу алдан хашгирч утсаа чулуудаад гал тогооны eрee тийш хeл мэдэн гvйж оров. Гал тогоондоо ороод цахилгаан зуухаа салгаж орхиод дараа нь улам ч ихээр амаа ангайн уйлж гарлаа. Хvн харвал eдий том болсон хvvхэн ингээд уйлаад байхдаа яадаг юм хэмээн хэлэх байх, гэхдээ л Танхил eeрийн эрхгvй гэртээ ганцаараа жаахан хvvхэд адил бахирах шахам уйлсаар байлаа.

Танхил уул нь айлын ганц охин, дээрээ 2 ахтай. Тиймээс ч ээждээ жаахан нялуурангуй eссeн билээ. Гэхдээ л эрх гээд бусдын адил зeрvvд гeжvvд элдэв зан гаргаж гэр орныхныгоо зовоож байсангvй, харин жаахан аргадуулах гээд байдаг гэмтэй байж магад. Eрeвч сэтгэлтэй дээ ч тэрvv, бусад охидыг бодвол уйлах нь олон, гэхдээ асгартал уйлаад л дорхноо тайвширчихдаг тийм л нэгэн бусдын адил оюутан охин ажээ. Eнeeдeр тэгтэл уйлсан ч гэлээ тайвширах янзгvй харин ч хvvхэд адил гэртээ ганцаараа гомдолтой гэгч нь нулимс дуслуулсаар байлаа.

Тэгнээ тэгнэ урд нь нэг eдрийн eмнe туршиж байх минь ч яавдаа хэмээн миний энэ цагийг нь тулгаж байж eмнeх ажлаа хийдэг энэ зан уу eeрийгee зэмлэнгээ хайрагдсан саваа гуниглан хараад цонхоо дэлгэн нээгээд, ханын цаг харахаар зочны eрeeнд оров. Энэ бяцхан тeмeр савыг хэрэг болгон eчигдeр шинээр худалдан авсан сан. Харин одоо дахин хэрэглэхийн аргагvй шатах шахсан хар ёроолтой тeмeр сав болон хувирчээ. Цагаа хартал 15 цаг дeнгeж eнгeрч байлаа. Толинд хартал eeдгvй сeрвийсeн хэдэн vс, уйлсаар байтал улайн бvлцийсэн нvд нь eeрт нь улам ч таалагдсангvй. Дахиад эхнээс нь бvгдийг нь хийх хvсэл байвч бvх материалаа хуулж авсан жорынхоо дагуу найруулж хутгаад бvгдийг нь тvлхихсэн хvн. Хэдийгээр eeрт нь цаг байсан ч гэлээ, юу ч хиймээргvй, зvгээр л орон дээрээ суугаад л уйлаад баймаар байлаа. Нилээдгvй eдрийн eмнeeс eнeeдрийг хvсэн хvлээсэн сэн. Ийм муухай бvтэлгvй юм болно гэж урдаас мэдсэн ч болоосой. . . Асаалттай хeгжим уянгалан дуугарч, фм радиогийн хeтлeгч гоёмсог vгээр хачирлан мэндчилгээ дэвшvvлнэ . . .

Алагхан нvдэн чи минь амьдрал минь сэмээрхэн ороод ирсэн ч гэлээ Амьдарлаас хэзээ ч авч байгаагvй хамгийн vнэтэй бэлэг минь болсон шvv . . .

Танхил гашуунаар биш ч гэлээ гомдоллон уйлахаа болиод нvvрээ хeнгeхeн будаад удахгvй ирэх хvндтэй хvнийг тосон хамаг бvтэлгvй явдлаа тоочоод уучлал гуйхаар шийдлээ. . .

Уг нь eнee орой хeeрхeн тохилог кафед хайртай залуутайгаа хамтдаа нэг оройг eнгeрeeхeeр урилгыг хvлээн авчихаад хeeр баяр дvvрэн дvvлэх нь холгvй байсан сан. Тэгээд л eeрийн гараар амттай гэгч нь шоколод бэлтгээд зvрхэн хэлбэрт оруулж, хайртынхаа хацар дээр зeeлeн vнсээд eгье хэмээн дотроо хатуу тeлeвлeeд интернет ухсаар их л сайхан зураг жортой нь олоод хэвлэж аваад хадгалсан билээ. Эртээд гэртээ салат хийгээд eгсeнд учиргvй баярлаад амттайг нь гайхаад дуустал нь идсэн болохоор л дэлгvvр eчнeeн зардаг хайрцаг савтайг биш eeрийнхee гараар хийсэн амттай шоколадаар ахиад баярлуулья гэж шийдсэн сэн. Гэрийнхээ хайруулын тавгийг голоод хэрэг болгон дэлгvvр орж цоо шинэхэн бяцхан сав, жор дээр бичсэн бvх зvйлсийг авч хадгалчихаад eнee eглeeг сэтгэл дvvрэн угтаад толинд харан vсээ самнаж байлаа.

Гэтэл харин шатлан тайрсан хэсэг vсээ урдуураа унжуулбал илvv хeeрхeн харагдах мэт санагдан цаанаасаа эз нь хатгаад байсан болохоороо Танхил хайч гаргаад тэр дор нь тайраад орхисон. Гай дайрсан мэт тэр хэдэн vсээ даанч богино тайрчихав. Толинд хараад янз янзаар хэдэнтээ самнаж vзсэн нь сахил хvртээд шал дордов гэгчээр тэр хэдэн vс vнэхээр эвээ олсонгvйд Танхил eeрийн эрхгvй уур нь хvрч нулимс цийлэлзvvлэн уйлж эхэлсэн билээ. Анх удаагаа энэхvv баярын eдрийг тэмдэглэхээр зэхэхдээ хайртай хvндээ улам ч хeeрхeн харагдахыг хvсэхдээ ийм дэимй юм болно гэж бодсонгvй. Заавал eнeeдeр ингэж тайрахдаа яахад дээ хэмээн eeрийгee зэмлэн уйлсан боловч яах аргагvй байсан тул бушуухан шоколадаа хийчихээд гал тогоондоо ороод жороо дэлгэн тавиад тухтай нь аргагvй савандаа элдэв зvйл найруулж эхлэхдээ бараг л тайвширсан байлаа. Гэрийн утас нь жингэнэн дуугархаар нь бушуухан гvйчихээд ирье хэмээгээд утсаа автал найз нь харин яаж баярлах гэж байгааг нь асуусанаар хамаг хэрэг мандсан билээ. Тvрvvхэн тайрсан vсэндээ харамссан найздаа нэг гомдоллож эхэлтэл нvднийнх нь нулимс eeрийн эрхгvй цийлэгнэн урслаа. Анх удаагаа баяр тэмдэглэе хeeрхeн харагдая гэтэл гээд л уйлан vглэж байгаад халуун зуухан дээр тавьсан сав, шоколад хийхээр бэлдсэн зvйлээ тvрхэн зуур мартжээ. . .

Сав шажигнан дуугараад . . .

За тэгээд л уйлаад сууж байна даа. . .

Тог тог тог . . . Хаалга зeeлeн тогшиход Танхил гvйн очиж тайлахад хайрт нь улаан сарнайн баглаа барин инээд алдан зогсож байлаа. Шатмаг хиншvv ханхалсан гэр, Танхилын нулимс гvйлгэнэсэн царайг хараад ямар нэг юм болжээ хэмээн дотроо таалаа. Гартаа гал улаан цэцгийн баглаа тэвэрсэн Танхил уруулаа цорвойн гомдолтойгоор ямар нэгэн зvйлийг урд хойно нь оруулан уйлагнан ярьна.

Хайрт нь бvгдийг ойлгон тvvнийг тэвэрлээ. Танхилаа чамдаа баярлалаа, vнэхээр сайхан байна. Бэлэг . . .

Чи минь eeрee миний бvvр авахыг хvсч байгаа хамгийн vнэ цэнэтэй бэлэг минь юм шvv дээ. Надад eeр элдэв бэлэг хэрэггvй ээ, хайртай гэсэн сэтгэлээ илэрхийлэх гэсэн энэ бvтэлгvйтэл чинь л надад хамгийн eхeeрдeм хeeрхeн бэлэг боллоо шvv дээ.. . .

Сvvлчийн дусал нулимс нь хацар дээр нь бeмбeрeн унаж байсан ч Танхил жаргалтай инээмсэглэн байлаа. Удалгvй нvд нь ялимгvй гялалзсан инээд хeeр, аз жаргал бялхсан Танхил хайрттайгаа хeтлeлцeн гадагш гарлаа. Eвлийн сvvлчийн сарыг угтаж, гадаа шинэхэн цас зeeлeн зeeлeн хаялж хeтлeлцeeд яв, хeтлeлцeeд яв гэх шиг Танхилын дэлгэн тоссон алган дээр зeeлeн буугаад хайлан одож байлаа.

Тиймээ бvтэлгvй ч гэлээ eнeeдeр Гэгээн хайрын eдeр.

Чєтгєр алгадмаар Valentine’s Day

Жин жин жин хэмээн хажуу ширээнд суудаг бүсгүйн утас хангинан дуугарч инээд алдан яриа дэлгэж эхэллээ. Ажил тарах яагаа ч гүй байгаа. Сонссон чинь ёстой шал дургүй хүрчихлээ, өрөөнөөсөө гараад явчмаар санагдлаа. Уул нь миний найз бүсгүйчүүдийн л нэг л дээ. Яриагаа дуусган надруу инээд алдсан царайтай хараад яриагаа эхлэх гэхтэй нь зэрэг би өрсөөд л гараад явчлаа. Яагаад гараад явчихваа гэвэл би юуны тухай ярих гэж байгааг нь мэдэж байгаа учраас л өөрийн эрхгүй гараад явж байгаа юм. Өнөөдөр чинь Гэгээн Валентиний өдөр шүү дээ. Ганцаараа хэсэг зогсож тайвширлаа.
Түрүү жилийн Валентиний баяраар өрөөнийхөө найз бүсгүйтэй дэлгүүр явж найз залууд нь өгөх бэлгийг 2 цаг гаран хайж байж сонголцсон юм. Дараа нь хамт үсчин орж бэлгийг нь тэврэн сууж, үсээ засуулж царай нэмсэн найздаа бэлгийг нь эвтэйхэн гардуулаад баяртай хэмээн даллаж болзоондоо яарч буй найзаа үдээд хоцорсон хүн нь би байхгүй юу. Тэгээд л би гэртээ харьсан юм даа. Хүйтэн байсан болохоор такси барих гэтэл олддоггүй, тэгэхээр нь тийм ч холгүй байсан болохоор нь гэрлүүгээ алхаад л харьчихсан. Хажуугаар өнгөрөх залуучууд бүгд л хос хосоороо хөтлөлцөж, тэврэлдэж аз жаргалтай яаран алхална.
Над шиг хайртай хүнгүй ганцаардсан уйтгартай хүн тэрхүү хөл хөөртэй оройн гудамжинд дэндүү илүүдээд байх шиг. Хажуугаар өнгөрсөн хүмүүс намайг баяр тэмдэглэх хүнгүй хөөрхийлөлтэй нэгэн гээд бодчихвий хэмээн гэнэт бодогдлоо. Энэ тэнэг бодлоосоо өөрөө хүртэл ичсэн хэрнээ хүмүүст болзоонд яарсан нэгэн мэт санагдуулахаар шийдэн нүүрэндээ жаахан инээмсэглэл тодруулан урагшаа харан яарасхийн алхаж гарлаа. Хүн хараад намайг Гэгээн Валентиний баяр тэмдэглэхгээд яараад явж байгаа юм байна гэж бодох юм гэнээ. Ийм царайлаад гэрүүгээ явж байхдаа өөртөө жигтэйхэн гутарч билээ. Дараа жил хайртай хүнтэй болчихоод энэхүү баярыг заавал хайртай хүнтэйгээ 2лаа нэгэн сайхан газарт бие биедээ хичнээн хайртайгаа хэлээд л сайхан сууж байна хэмээн өөрөө өөртөө тангарагласан сан. Тэгээд л хотын харанхуй гудамжаар бүдчин гэр өөдөө явж харьсан сан.
Тэгтэл яг нэг жилийн дараа өнөөдөрийн байж байгааг хар. Яг л хуучин хэвээрээ. Одоо өрөөндөө орохоор найздаа ямар бэлэг хаанаас авах тухай эцэс дуусашгүй яриаг сонсоод дагаж дэлгүүр яваад л түрүү жилийн бүхэн дахин давтагдах юм гэж үү. Өөр үед дуртайяа тусалмаар л байна. Даанч өнөөдөр чадахгүй нь дээ найз минь. Гэнэт нэг сайхан санаа оллоо. Хажуугийн өрөөнд ороод нэгэн найзруугаа залгалаа. Хүүе сайн уу, чи миний гар утасруу залгадаа. . . заа хэрэг байна аа гээд утсаа тавьчихлаа. Өрөөрүүгээ хурдлав, болоод явчихлаа утас дуугарч байна.
Утсаа шүүрч аваад л тэр дор нь анзаарагдахгүй гээр таслаад хаячихлаа. Хүүе сайн уу (жаахан нялуун дуугарлаа) за юу байна аа. Аан за баярлалаа, юу орой уулзах уу . . . хамт баяр тэмдэглэе гэж үү. . . Болж л байна хаана урьж байгаа юм бэ . . . Тэгвэл 8 өнгөрөөд яваад очие ОК гээд би утсаа ширээн дээрээ тавиад нүүр бардам хажуу ширээний найз хүүхэнрүүгээ бардам ширтлээ. Нөгөөх маань ч бараг амаа ангайн чимээгүй чагнаж байсан юм чинь. Өө за яасан орой болзоотой болчихсон уу хэнтэй хэмээн асууж шалгааж гарлаа. Би жаахан цааргалсхийн нэг залуу байгаа, тэр маань урьж байна . Ажил дээрээ сууж байгаад 8 өнгөрөөд гараад явна даа гэж сэтгэл хангалуун өгүүллээ.
Найз маань залирхаг гэгч нь чи бэлгээ авсан уу хэмээн асууж байна. Аан бас дахиад л дагуулж дэлгүүр явах нуу, тэгж ч ярихгүй ээ хө. Ямар үерхэж байгаа бишдээ би бэлэг авахгүй ажил дээрээ сууж байгаад л явна гэж эрс тэс хариуллаа. Нөгөөх маань царай нь урвайгаад л явчихав. Би ч сайхан арга бодож олсондоо сэтгэл амар ажлаа хийж байлаа, тэгэхдээ л сэтгэл нэг л хөндүүр хайртай хүнтэй болчихоод л найзтайгаа хамт дэлгүүр хэссэн шигээ явбал хичнээн сайхан. Гэтэл хаанаас ч юм утсанд дуудлага ирж хэн ч юм намайг урих юм шиг санагдаад цагтай уралдан ажлаа дуусгах гэж чармайлаа.
6 нэгэнт өнгөрч залуучууд голдуу ажилладаг манай ажлынхан цагтай уралдан яаран гарцгаалаа. Найз маань ч гарах гэж хувцас хунараа өмсөн хажууд эргэлдэнэ. Ганцаараа дэлгүүр явах болсондоо дурамжхан хэдий ч намайг болзоонд явах болсонд зөндөө баярлаж байгааг нь харахад тэртээ тэргүй гунигтай байгаа зүрх маань улам л гунигийн мананд орооцолдоно. Хөөрхий найз маань миний үгэнд итгээд надад зөндөө л заавар зөвлөгөө өгөөд нүүрний будгаасаа хүртэл илүүчлэх гэж оролдоод авахгүй болохоор минь амжилт хүсээд гаран одлоо. Тэр дороо буцан цухуйж маргааш яаж баярласан сонин дуулахын тулд эрт ирнэ гэж хэлчихээд инээд алдан яваад өглөө.
Хэсэг суулаа интернетээр хэслээ. Хэн нэгэн ярих юм шиг санагдаад байсан болохоор ажлаа яагаачгүй дуусчихсан. Кино ч биш, зүүд ч биш болохоор мэдээж хэн ч надруу залгасангүй. Ажил дээрээ гав ганцаараа торойн үлдлээ, цонхны цаана хав харанхуй. Гэртээ харихгүй ээ, улам ч их ганцаарддаг юм чинь. Бусадтай адил царай зүстэй, боловсрол мэдлэгтэй л юм сан. Энэ баяр тэмдэглэж, дурлаад дурлуулаад байгаа бүсгүйчүүлээс юугаараа ч илүү биш, бас юугаараа ч дутуу биш сэн. Гэртээ л лав одоо харихгүй ээ, ээж минь намайг бусад залуу хүмүүстэй адил баяр тэмдэглээд явж байна гэж бодоод баярлах биздээ. Оройхон харихдаа жинхэнэ баярлаж баярлаж ирсан хүн шиг цог золбоотой гэртээ орох юм шүү. Зүрх уйтгартай цохилно, чөтгөр ав Валентиний өдөр чамайг. . .
Ирэх жил заавал хайртай хүнтэй болчихоод энэ баярыг баяр хөөр дүүрэн тэмдэглэнэ дээ. Амлая.

Б.Лхагвасїрэн : Монголын их хээр тал

/Аавынхаа дурсгалд/
/
Нар нартай чулуунууд нь
Дуулгын дүрсэнд тоглосон
Намар намрын өвс нь
Нумын дүрсэнд тоглосон
Монголын их хээр тал
/
Тогоруу нь буцсан нуурын хөндүүр арилаагүй байхад
Тоссон газар шороо томдсон аз төөрөг
Үр асахын тал…
Бухим шөнийн тэнгэрийг цэцэг гижигдэхэд
Буусан ододыг шигшин гэгээнд холих
Үүр цайхын тал…
Ерхөг сугартал цалалзсан салхи
Ердөө л хагасын нь туулаад омог нь эцдэг
Салхи эцэхийн тал…
Туулайн дэгдээтэй саран үүл харайн гулгаж
Туйлдаж дунд нь хээр хонон цонхийдог
Сар хэвтэхийн тал…
Хавтгайн ингэ хэвтээд босоход
Харганын толгойд нь өрөм дарайж үлддэг
Сүү дусахын тал…
Нуган нуган үрдээ “хаан” цус нь эргэж
Нулимсны нь горыг тайлж, эргээд урагтаа төрдөг
Сүнс эгэхийн тал…
Дээлэндээ багадталаа Богд Чингис бага болж
Дэлхийн өмнө бохироогүй өвдгөө нугалж мөргөсөн
Хаан сөгдөхийн тал…
Бусдад тэгтлээ заяахгүй энэ их талыг жийж төрсөн үрд нь
Бурхан хүртэл атаархдаг
Хатан амаржихын тал…
Нар нартай чулуунууд нь
Дуулгын дүрсэнд тоглосон
Намар намрын өвс нь
Нумын дүрсэнд тоглосон
Монголын их хээр тал

Б. Лхагвасїрэн : Хил дээр бичсэн шїлэг

Хүний нутагт явсан цулбуур эвхэж
Хилийнх нь боомтод ирлээ
Торгон хилийн эмзэг зурвасны цаана
Тортог суугаагүй эх орны минь сэжүүр
Амаржих гэж байгаа эхийн хормой шиг намайг
Алтан харганатай толгод нь өндөлзөнхөн байна
Ай мөн сайхнаа
/
Хилийн эрхэм түшмэл
Хээмсэг ширтэж хуудас тараана
Асуулт бүхэн нь хариулт нэхсэн түүн дээр
Аль улсын иргэн болох гэж асуусан байна
Монгол гэж
Зургаан хана шиг үсгийг
Зурхайн хөх тэнгэрээс доош нь урсгаж бичлээ
- Монголд хэдий хугацаагаар суух гэж бас асууж байна
- Үхтлээ суунаҮхсэн хойно сүнс нь хүртэл монголын харъяат гэж бичлээ
- Зарах юм байна уу? гэсэн хүмүүс
Завсраар нь бас гүйлдэнэ
Мохоо хутга шиг нүд нь
Монголоо зарах уу гэж асуух шиг сэрдхийлгэнэ
- Үгүй дээ
Хардаг нүд гэмээнэ
Цавчихыг нь мартаж өмгөөлсөн
Хальдаг амь гэмээнэ
Үхэхийг нь мартаж өмөөрсөн
Нутгаан өгснөөс үхсэн минь дээр гэж цус нь буцалсан
Нуман хөвч, аагтай илдний үр садыг монгол гэдэг юм аа
Нуугаад байхад чинь цухалзаад байгаа санаагаа ав!
Нутагруу минь унагасан нүдээ ав!
Өвөг дээдэс минь Ясаан дор нь ивсэн
Өндөр оронд чинь санаархваас заяа чинь дутна

BEH-d

Намайг чи орхиод явахад юу үлдсэнийг мэдэх үү чи
Навчсаар үйлсан намар шиг сэтгэл уйлж үлдсэн
Дурласан сэтгэл дутуу залгисан нулимс үлдсэн
Дуртай бүхнээсээ зугатаасан дугуй хар цэг болж би үлдсэн

Бүүдгэр болсон хорвоогоос гэрэл олж харах гэж би ядарсан
Бүүвэйн дуу, ээжийн хайрыг үгүйлсэн
Бүр юунд ч зовохгүй нохойн гөлгөнд би атаархаж
Буйдхан энэ хорвоогоос явах юмсан гэж бодогдсон

Он цагийн эрхээр цэг бүдгэрч сэтгэл чангарсан
Орчлонд чамайг хайрласан шиг хайр ирэхгүй болсон байсан
Нар сар хоёрыг угтаа нэг юм гэж ойлгодог болсон
Найр дуу хуурыг намбатайхан шиг өнгөрүүлдэг болсон

Намайг чи орхиод явахад юу үлдсэнийг мэдэх үү чи
Намрын навчис ямар гоё хээтэйг мэдэрч үлдсэн
Наснаасаа эрт ухаан сууж ухаарч үлдсэн
Нар сартай хорвоод чамайг л үл мартах сэтгэл үлдсэн

Би мартагдана

Гараараа биеийг чинь ямар зөөлнөөр энхрийлж таалж байсныг
Гайхалтай сэтгэлийн хөдлөл, үнсэлт, тэврэлт, дурлалыг
Магадгүй нэрийг минь, насыг минь, нүдийг минь
Мартчихна даа чи, бүгдий нь ор тас мартана

Зөөлөн салхи чихэнд чинь нэрийг минь дандаа шивнэдэг
Зөрөөд өнгөрхөд чинь модод зүрхээн дор чинь дэвсдэг
Зүрх чинь намайг мэдэрдэг ч чи гайхан зогтусаад
Зүгээр л навч гээд дээгүүр минь гишгээд өнгөрдөг

Бороотой чийглэг салхи хөшиг тэврэн эргэлдээд
Болор тунгалаг саран цонх дүүрэн ширтээд
Саруулхан шөнө гарыг минь дэрлээд ямар зүүд зүүдэлсэнээ
Санахгүй дээ чи, яасан ч эргэж санахгүй

A.Амарсайхан : Монгол бүсгүйн үзэсгэлэн гуагийн учир

Хэрвээ монгол эрчүүд зальтай, залхуу, заваан, хэнэггүй байгаагүйсэн бол бүсгүйчүүд нь хэзээ ч хацар гоо, бялдар гуалиг, хөл тэгш болохгүй байхсан. Үүнийг би хэлээд байгаа юм биш. Манай суу билигт эрдэмтдийн хийсэн судалгаа нотлоод байгаа юм. Энэ тухай өгүүлье.

Нэг. Гуа сайхан биеийн учир

Монгол бүсгүйчүүдийн бие галбирын сайхныг яана! Уулын согоо мэт зэгзгэр бүсгүй улаан зам дээр нь хөндөлдөөд зогсож байгаагүй юм гэхэд Итгэлт баян “Аятайхан биетэй дамшиг шүү” хэмээх алдарт суут үгээ унагахгүй л байхсан.Монгол эрчүүдэд нэг муу залины оронцог байгаагүйсэн бол бүсгүйчүүд яагаад ч ингэж гуалиг болохгүй байж. Тэрхүү залины оронцог нь их хөгийн. Ухаандаа, авгай руугаа шал худлаагаасаа хайр гэрэлтсэн харц чулуудаад, “Миний хайраа, өвгөнийхөө улавчийг дөхүүлээд өгөөч” гэнэ. Цаадах нь хошгироод л нисчихнэ! Бас өөр нэг нь “Миний хөгшний гарын хоол ч ёстой ясны хөлс гаргана шүү” гээд л, өдөр бүр хошгируулсаар насаар нь тогоо шанага бариулчихна. Орос ах нарын бадриун шар авгайчууд шиг мах мариа сууж, бүдүүрэх өчүүхэн ч атугай завдал өгөхгүй.

Хоёр. Цэвэр ичимтгийн учир

Монгол бүсгүйн цэвэр ичимтгий аалийг магтаагүй яруу найрагчийг дэлхийн бөмбөрцгийн аль ч мухраас олохгүй. Нутгийн замд хонь хариулж яваа бүсгүйг та харвал түүн рүү дөхөж очоод “Энэ зам хаа хүрэх вэ?” гээд асуугаад үзээрэй. “…Хн” гэчихээд л гутлынхаа хоншоор луу ширтэн, гэзэгнийхээ үзүүрээр оролдоод зогсчихно гайгүй.Тэдний цэвэр ичимтгий болоод байгаагийн учир бас л өнөөх эрчүүдийн буруу болж таарч байгаа юм даа. Зээлийн гудамжаар залуу хос сугадалцан алхаж явна аа. Тэгтэл эрэгтэй нь яаж байна гээч! Яг Нацагдоржийн хуучин хүү шиг тонгойсноо нусаа хүрдхийтэл нийчихнээ, таминь. Бүсгүй нь яв ягаан болчихоод дэмий л цаадхыгаа нударна.Согтчихоод өөрийгөө магтахад нь хэн ичих вэ, муу эхнэр нь л ичнэ. Анд яваад гурван чоно ташраар нь унагасан тухай хэнэг ч үгүй туугаад, “Тэгсэн тийм ээ, хө” гээд эхнэр лүүгээ харахад нь лооль шиг улаан болчихсон эхнэр нь аргагүйн эрхэнд толгойгоо дохихчоон аядна. Ингэж ичиж улайсаар байгаад цэвэр ичимтгий нь гэм биш бүүр зан болчихож байгаа юм.

Гурав. Алаг нүдний учир

“Миний алаг нүдэн сайн сууж байна уу?” гээд Мишигийн Цэдэндорж агсны нэгэн сайхан дуу байдаг даа. Бодоод байх нээ, монгол бүсгүйчүүдийн минь нүд ямар сайхан юм бэ? “Дүрлэгэр алаг нүд чинь ээ, хө”, “Хилийн заставын хар нүдэн бүсгүй” гээд л шүлэгч найрагчдын дуу алдаад байдаг нь аргагүй юм аа.Гэтэл энэ дүрлэгэр алаг нүдний чинь хэргийн эзэн хэнгэргийн дохиур нь бас л өнөөх эрчүүд болж таарч байна. Хөөрхий бүсгүйчүүдийг тэнгэр шиг гэдэстэй болгож орхиод Солонгос, Япон, Энэтхэг, Америк гээд дөрвөн зүг найман зовхист тараад алга болчихно. Тэгээд л хаа нэг утсаар яримар аядахаараа шал худлаагаасаа “Миний алаг нүдэн сайн сууж байна уу” гэнэ. Эвий, бүсгүйчүүд нь гэрийнхээ хойд хамар дээрээ гараад, “Явсан зүгийг чинь ширтэн ширтээд, янагийн дуугаа аялна” хэмээн гиншингээ цэвэр Ази заяаны онигор нүдээ томоос том болгон алсын бараа ширтэнэ. Ингэж зогссоор нэг л мэдэхэд дүрлийсэн алаг нүдтэй болчихсон байна.

Дөрөв. Сайхан хувцасладгийн учир

Монгол бүсгүйчүүд хувцаслана гэж үзүүлээд өгнө. Урин дулаан цагийн Улаанбаатарын гудамж Парисийн загварын шоуг холоо орхино. Үзэсгэлэн гуа цогцолсон тэгш сайхан бие бялдартай бүсгүйчүүд нааш цааш гунхах нь бурхдын харааг ч булаана.Чухам юуны учир тэд ингэж гангарах болов оо? Аргагүй шүү дээ. Цаад хэнэггүй монгол эрчүүд нь тэдэн рүү огт тоож хардаггүй юм чинь. Нэг хэсэг нь төр түмний хэргийг “улс төржүүлээд” завгүй. Нөгөө хагас нь программ зохионо гээд компьютер шагайгаад хөшчихнө. Ажлаа тараад харихаа мэдэхгүй, архи айраг шимж, уушийн мухлагт шигдэнэ. Тэд хайртыгаа бүүр түүрхэн зэрэглээтүүлж харахаар болсон үедээ л гэрийнхээ босгыг мөлхөж давна. Эрчүүдийнхээ харааг өөр дээрээ ядахдаа ганц хором ч болтугай тогтоохсон гэж байдгаараа мачийдаг учраас л монгол бүсгүйчүүд тийнхүү ганган дэгжин хувцаслана.

Тав. Биенээсээ гал гаргадгийн учир

Монголчууд бүсгүйчүүдээ галын бурхан хэмээн дээдлэн шүтдэг. Тэд хэт цахиур, чүдэнз, асаагуур гээд юунаас ч хамаагүй гал гарган өтгөн шаргал цайгаа чанадаг. Сүүлдээ Өнөрмаагаас эхлэн биенээсээ ч хүртэл гал гаргадаг болцгоосон билээ.Аргагүй шүү дээ, чааваас. Мартамхай монгол нөхөртөө өглөө гарах бүрт нь чүдэнз захина. Цаад нэг балай юм нь орой гэртээ ирж, авгайнхаа барааг хармагцаа л нүдээ том болгон, “Ээ золиг оо, нөгөө чүдэнзийг чинь мартчихаж” гэснээ л, сүртэйяа үргэлжлүүлэн шогширдог. Монгол Өнөрмаанууд ам хамар, чих нүд гээд бүх нүхнээсээ гал гаргах нь луунуудыг ичээдэг.

Зургаа. Ерөнхийлөгч болдоггүйн учир

Монгол бүсгүйчүүд хэзээ ч засгийн эрх булаацалддаггүй. Баасан эгчийг хар л даа. Түүнд ерөнхийлөгч болчихъё гэсэн өчүүхэн ч санаа үгүй. Зүгээр л эх болсон зургаан зүйл хамаг хөгшдийн төлөө ногоон торгон тэрлэгээ цагаан болгон, гадаа гандаж хөдөө хөхөрч яваа нэгэн.Цаад увайгүй монгол эрчүүд нь төрийн бүх өндөрлөгүүдийг эзэлж суучихаад түүн рүүгээ хөөрхий бүсгүйчүүдийг ойртуулах ч үгүй. Тиймийн учир тэд ерөнхийлөгч болохын оронд төрийн бус байгууллага үүсгээд түүнийхээ гүйцэтгэх захирал болоод төрийн эсрэг цогтой тэмцэхийг илүүд үздэг. Эмэгтэйчүүдээр овоглосон төрийн бус байгууллага зуу зуугаараа бий.Дүгнэж хэлэх үгТэр жил манайд зочилсон нэгэн гадаад эрхэм “Монгол бүсгүйчүүд үнэхээр сайхан юм аа. Зочид буудлын цонхоор харахад загварын шоу үзэж байгаа мэт сэтгэгдэл төрөх юм” хэмээн дуу алдаж билээ. Зүгээр ч нэг эрхэм бус дэлхий даяар алдартай Америкийн Миссурийн их сургуулийн профессор хүнээс ийм үг унаж байгаа юм шүү дээ.Гадаад ч бай, харь гариг ертөнцийн ч бай, хэнийг ч болов барьц алдуулагч хацар гоо, бялдар гуалиг, хөл тэгш монгол бүсгүйчүүдээрээ бахархнам зээ. Ийм бүсгүйчүүдийн шалгарлын цор ганц хөдөлгөгч хүчин болсон эрчүүдээ хайрлагтун, төр минь ээ.

Чамдаа

Хїнийх болчихсон уруулыг чинь їнсэн
Хагацлыг їгсийг чамдаа шивнэе
Хїсэл дагаагїй зїрхийг чинь тэврэн
Хїлээсэн хїлээлтээ энд л цэгцлэе.
Хайр бялхсан жаргалд чинь зїїгдэх
Хугасхан гэмшлийг нулимсаар цайлгая.
Харуусаж гуниагїй хонгор сэтгэлээр
Хайрлаж явна аа,їїрд чамайгаа

Бодлын бороо

Зєєлєн зєєлєн урсах
Зїрхний намуун шивнээ ч юм уу даа
Зїїд манан хоносон
Зєєлєн сарын илбээ ч юм уу даа

Бороо бороо орсоор л
Бодол минь халгилсаар л байна

Холын холоос илгээсэн
Хайрын мєнгєн захиа ч юм уу даа
Холдож ойртон наадах
Хос оддын уянга ч юм уу даа

Бороо бороо орсоор л
Бодол мниь халгилсаар л байна

Дурсан дурсан санах
Дуртгалын бїлээн салхи ч юм уу даа
Дуусгаж амжаагїй миний
Дурлалын тухай аялгуу ч юм уу даа

Бороо бороо орсоор л
Бодол мниь халгилсаар л байна

Саад бол шалгуур

Єнєєдєр орой гэртээ ирчээд сууж байсан МЇТВ-р нэг кино гарч байна. Халит сонирхож їзэв. Яагаад ч юм асар их юм бодогдуулсан кино байлаа. Гол дїрд нь миний дуртай жїжигчин Уилл Смит тогложээ. Энгийн нэгэн америк залуугийн амьдралын тухай мєнгє олох ямар хэцїїг ажил хийх гэлэг тийм амар биш гэдгийг, алдар нэр амжилтанд хїрэхийн тулд яаж шургуу хичээж байгаа тухай їнэн тас їзїїлсэн. Гальт зарим їед нь єєрийн эрхгїй санаа алдаж суулаа гэж. Магадгїй би ийм замыг бас туулсан болоод ч тэр юм уу. Киноны хамгийн оргил хэсэг нь 5 настай хїїгээ тэврээд метроны буудалын ОО-ийн єрєєнд унтаж буй тэр хэсэг байлаа. Їнэхээр зїрх шимшрэм байлаа. Эцэг хїний їрээ гэсэн сэтгэл ийм їед л гардаг юм байх. Хаалгыг нь хїн нїдэхэд хїїгээ сэрчих бии гэж чихийг нь таглан байж ядаж буй тэр дїр чимээгїй урссан эцгийн нулимас хэзээ ч їл мартагдах байх аа. Хэдийгээр кино ч гэсэн амьдралд элбэг байдаг л асуудал шїї дээ. Орох оронгїй айлын хажуу єрєє хєлслєн ааш муутай гэрийн эздийн аяыг олох гэж їр хїїхэдтэйгээ чангахан ч инээж болохгїй амьдарч буй залуу гэр бїл асар олон л байгаа манайд. Тэр хїмїїс энэ киног їзээсэй. Учир нь эндээс мєрєєдєлдєє хїрэхийн тулд хїн яаж зїтгэж хичээж байгааг, аз жаргал єєрєє зїгээр хїрээд ирдэгїйг харж авч ыболох юм. Би нэг их зовж їзээгїй л дээ сайн аав ээжийн буянд гэхдээ тэр тусамаа аав ээжээ аль болох олон юмаар шатаахгїй єсєх юмсан гэсэн сэтгэлтэй байсан. 10 жилд манай ангийнхан ёоз ёозоор хувцас сольж ємсєєд, тєрєл бїрийн тоглоом тоглоод л оросууд яджийхад цєєхєн хїїхэдтэй тэрїїндээ амь тавьдаг юм. Найз нар бардуулаад л би нэг удаа ч ээж аав хоёрыгоо ийм тоглоом аваад єгєєч гэж гуйдагїй байж билээ. Аав намайг муу санаатай гээд л . Учир нь би дэлгїїр хэсэхдээ юм авмаар бол байн байн очиж їзээд байдаг авъя гэж ерєєс хэлдэггїй байсан юм. Харьцангуй эрт мєнгєний їнэ цэнийг мэдэрсэн болохоор аав ээждээ тээр болж дэмий зїйлээр шатааж чаддагїй байж билээ.

Хїїхдїїдийг єєрсдєє мєнгє олж чадахгїй байж аав ээжээ яах гэж торгодог байна гэж заримдаа учрыг нь олдогїй байж билээ. Нєгєє нэг их гоё тоглоом энэ тэрээсээ удахгїй уйдаад будаа болгоод хаячихна.

Сїїлд бодоод байхнэээ хэтэрхий эрт хєгширсєн юм шиг байгаа юм хїн хїїхэд бол хїїхэдээрээ залуу хїн бол залуу хїнээрээ л байх хэрэгтэй байх. Наснаасаа эрт ухаажиж наснаасаа эрт томоожисоор байгаад одоо євєє гэсэн нэрнээс єєр зїйлгїй боолжийна доо. Євєє ....., хадам эцэг, эцэг, ах......... найз нєхєд танил нартаа нэг иймэрхїї дїрээр буудаг болж. За сэдэвээсээ хадуураад явжийна. Киноны їйл явдлын хамгийн эмзэг сэдвээс хойш битїїхэндээ тэр залууг ажилтай болгох гээд їзэж тарав. Уул нь олон хїнээс одиноороо шалгардаг. Шалгарч чадвал мундаг баян боллог юм л даа. Яджийхад эхнэр нь мєнгє олохгїй байна гээд хаяад явчихсан . тэр залуугийн нерв гэж ган л гэсэн їг. Гэхдээ л хїн муу юмыг тэсдийн билээ. Найз нєхдїїд нїїрэн дээр урваж ар талаас хутга шааж байхад хичнээн хэцїї ч тэсээд гардийм билээ. Одоо лав би єєрийгєє овоо юм даах байх гэж боджуугаа ш даа. Хїний їг даах хамгийн гол нь хал їзэх нь хїнд амьдралдаа зєв шийдвэр гаргах зєв замаа олоход асар хэрэгтэй зїйл гэж боддийн. Ёстой дормжлуулах тусамаа долоон бурхан од шиг гялалздаг хїн л сайхан амьдарч сарвайсанаа авдаг байх.

За эцсийн эцэст хэлэх гээд байгаа юм маань юу гэвээс чиний амьдрал хаашаа ч яаж ч эргэж болно. Чи туг барьж мандаж болно, тугал хариулж муудаж болно. Гэхдээ хувь заяагаа захирах нь чиний мэдэх асуудал тул їїнд эмзэглэхийн оронд байгаа байдлаасаасс гарах ухаанаа єєрєє олох гээд оролдоод їзэх хэрэгтэй. Таарсан саад бїрийг шїд зууж даван гарах сэтгэлийн тэнхээ, итгэлийн гэрэлтэй бол чи алзахгїй ээ.

Чи єєрийгєє ухаантай гэж боддог уу хэрэв тийм бол чи ядуу амьдрах ёсгїй.

Чи ухаантай юу тэгїїл амар тайван, элбэг дэлбэг, сэтгэл хангалуун, дїїрэн дундуур амьдралын тєлєє бїсээ чангалаад бос залуу минь чиний ємнє бїхэл бїтэн амьдрал зурайж байна би ч залуу чи ч залуу бид бїгдээрээ залуу тул хэн хэн маань онож алдаж магадгїй

Дэм дэмэндээ

Дээс эрчиндээ гэдэг дээ бїгдээрээ чинээлэг гэр бїр, хїчирхэг Монгоын тєлєє зїтгээд їзье

Энэ эх орноо залуус бид чирэхгїй юм бол єєр хэн чирэх вэ дээ. Хил манаж эх орны тєлєє зїтгээгїй ч хийх ажилаа хийсэн шиг хийж зїтгэье л дээ.

Марк Бернес - Журавли

Мне кажется порою, что солдаты
С кровавых не пришедшие полей,
Не в землю нашу полегли когда-то,
А превратились в белых журавлей.

Они до сей поры с времен тех дальних
Летят и подают нам голоса.
Не потому ль так часто и печально
Мы замолкаем глядя в небеса?

Летит, летит по небу клин усталый,
Летит в тумане на исходе дня.
И в том строю есть промежуток малый -
Быть может это место для меня.

Настанет день и журавлиной стаей
Я поплыву в такой же сизой мгле.
Из-под небес по-птичьи окликая
Всех вас, кого оставил на земле.

Мне кажется порою, что солдаты
С кровавых не пришедшие полей,
Не в землю нашу полегли когда-то,
А превратились в белых журавлей.
\
/
Монголчуудын мэддэгээр Элсэн цаг киноны дуу
Сонсоод уйдамгїй сайхан дуу шїї.

Киркоров Филипп - Немного жаль

Твои истории, твои мечты-
Все то, чем в жизни себя тешишь ты.
Твои иллюзии, твоя печаль-
Все это грустно и немного жаль.
}
Немного жаль моей любви,
Немного жаль твоей надежды.
Все это было, но, увы,
Уже не будет так, как прежде.
}
Немного жаль, что напоказ
Мы наши чувства выставляли,
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
}
Тебе наскучило в любовь играть,
И ты не хочешь этого скрывать.
А годы лучшие умчались вдаль,
Все это грустно и немного жаль.
}
Немного жаль моей любви,
Немного жаль твоей надежды.
Все это было, но, увы,
Уже не будет так, как прежде.
}
Немного жаль, что напоказ
Мы наши чувства выставляли,
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
}
Немного жаль, что напоказ
Мы наши чувства выставляли,
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.
Немного жаль, что потеряли
Друг друга мы в последний раз.

Eregchin naiz

Unuudur oroi gertee ireed bichij suuna. Say delhiin anduudtai beer alaad. Ugluu ert dargad orchuulga uguh ajiltai baisan tul erthen tetgevertee garav. Gertee ireed jaahan orchuulga hiij suusan neg yavdagui ee. Ingeed blogdoo heden post nemchih sanaatai heden tovchluur nudej suuna. Er ni bi gedeg hun surguuli tugsuj hoolondoo zalgasanaas hoish yu hiij guitseev e egej bodogdood toolson chini toimtoi yum uldsengui ee. Uul ni zunduu ajil baihiin gol ni uuruu setgeed hiisen ni hovor yum hunii ugszun uuregeer bol sain l amjuulsan baihiin. Uul ni oyutan baihdaa nen niigmiin idevhi saitai hun baij bilee. Daanch suuldee ers buuraad huvia hicheesen bessemist bolj huvisan. Getel yag tiim geheer naoborot aimaar niitech heveere baihiin. Yasan olon naiz nuhudtei baisiin suuldee baigliin shalgaral yavaad zarim ni davaanii eroold uldej zarimiig ni bi zamdaa geej zarim namaig geej etsesiin shalgaruultand 3 naiz ulddeg baian sh dee. Dotno gedeg utgaaraa. Gehdee engiin saihan naiz nuhud zunduu l duu. Umnu ni bi heden busgui naizaa bichij baisan ene udaad eregchin naiz naraa bichi gej bodloo. Sain medegui de bish bichih ug maani haram baigaad l odoo bichij baina. Shaltgaan ni sayhan bid neg niilj suusan yum buten jiliin daraa gehuu dee.
Bi ih surguuliin hoer lag naiz neg 10 jiliin tas naiztai hun l dee. Hamgiin ehleed bagiin naizaasaa helii dee.
Ter bid hoer buur gorshooknii naizuud. Sumiin yasli d mulhuj yavaad murgulduj taniltsaj bil ee. Ter bambaruushtai gorshooktoi bi chonotoi gorshooktoi haaya gorshookoo bulaatsaldaj uraltsadg bailaa geed haduuraad baihgui yu hehe.

Barag l medee oroh tsagaasaa naizalsan hoer durak. Mun ch olon zodoldoj ter heveere evlersen yum baina daa bagadaa. Harin uhaan suusanaa shoish neg udaa ch gar zuruulj uzeegui. Naiz nar yamar baidag tiim l zuragaar yavsan. Hooson hongio, hooltoi mantuun baihdaa ch bie bienee orhiogui ee. Tooloh yanchaan tsuuhun uedee bie bie ee shataaj tolgoi tolgoi mungutei uedee bie bie ee daaj. Baraan udruud taarul hamt gunij bayartai udur baival darvaitlaa ineeldeed l neg medehed bid hoer naizlaad 22 jil ungurch. Aldaj onoson amidraliin nugachaa buriid hamt baij aajuuhan ch gesen bid hoer hamt utluj baina daa. Utluj baina gesnees ter urgelj zaluugaaraa. Bi hajuud ni hugshiruud nasni doroitold orj baigaa. Naiz setgel zurhnii asuudald asar hashir baragtai bol hund durlaj hii aldahgui ee. Chiv chimeegui baij baigaad l neg udur naiz ohin daguulaad ireh baih daa. Teguul ch bayarlaad guichihne dee. Yagaad ch yum olon saihan busguichuudtei naizaldagch neg l hundii dundii yavaad baigaa yum. Amidraliin philosophy ni miniihees shal uur. Ter duuren dunduur amidrahiig husdeg bi belen zelen asgaj zutgaj amidardag. Haaya neg zad zagnuulj uhaan suudag baij bilee. Bi dandaa l aldana. Yaj iij baigaad butehgui yumand orno naiz namaig chirch gargah gej uilee uzdeg baij bilee. Bi ersdel duuren amidarmaar baidag naiz nam taivan togtuun amidarmaar baidag. Horvoo gej sonin durak shuu. Iim ers ters hoer huniig druzya bolgoj orhidog. Bid hoer usee tsaij shudee uirtel hamt naizasaar yavah baih gej naiddag yum. Olon saihan naiz nar ar nuruund hutga shaaj baihad minii muu naiz urtun baij ard talaas mini hamgaaldag baij bilee. Minii umnuus olon olon mesend urtsun naizdaa tulj ul baram urtei ch tuuniigee alba yum shig boddogt ni bi tuund bayarladag. Neg udur chinii husseneer naiz ni duuren dunduur amidarch bid hoer nasnii namba zaan tagtan deeree gaans nerj suuh baih daa naiz mini.

Миний нээсэн эх орон

За ойрд нэг их завгїй хїн яваад байгаа тэгээд єєрєє бичиж амжихгїй байгаа гэсэн шалтаг зааж бэлэн эссэ нэг ширхэгийг тавив.

Хїн бїрийн сэтгэл зїрхий чинад эх орон нь нуугдаж байдын гэсэн. Хэрэгтэй їед чи тэр эх орноо нээж олдог.

Дашбалбар агсаны эх орон нэг ийм байж чиний нээсэн эх орон ямар вэ

О.Дашбалбар Миний нээсэн эх орон (эссэ)

Миний багын тєсєєллєєр эх орон бол тэнгэр, толгод хоёр байжээ. Эдvгээ он жил улирч, сайхан юм бvхэнд эх орон шингэсэн гэж би итгэдэг боллоо. Зєрж буй сайхан бvсгvйд эх орны нуугдмал дvр бий бєгєєд, тvvний хэвлийд хєдєлж эхэлсэн хvvхэд одод ертєнцтэй холбоотой, салхи шуургыг мэдэрч буй гэдэгт vл эргэлзэнэ. Сансрын хураангуйлсан биет бvсгvй хvний хэвлийд торниж буй нялх vр оддын тохиоллоор бvтэн бvрэлдэхийн ид хавийг эдэлж, эхийн нь алхаанд цаг мєч агшин хэмжигдэхvй, хожмын єдєр хоёр хєл дээрээ бат зогсож, хязгааргvй орон зайн нээлтэй уудамд од мичид анивчихыг ширтэх хєвгvvнийг нь би миний болоод хvн тєрєлхтний vр гэж мэдмvv!Хэвлийдээ нялх vр тээсэн бvсгvй алхаж явна. Тvvнд эх орон оршиж буй гэм vv.Миний ємнє зулзган улиас навчсаа сэрчигнvvлэн найгалзана. Энэ модонд ч эх орон оршиж буй агаад, навчис бvхэн нь намайг эх орны нvдээр харж байна. Бvх хvнд оршиж буй тэнгэрлэг хvчийг эх орон гэмvv. Хvн тєрєлхтний мєрєєдєл дvрслэлийн хамгийн гэрэлт дvр нь Эх орон байлаа. Тvvнд л хамаг сайн сайхнаа шингээн бодож, хvслээрээ энэрэнгvй их vнэнийг бий болгон, тvvндээ тэмvvлж, тэмvvлэл нь хvнийг бурханлиг болгодог байв.Алтан-Овоо бол vнэхээр амилсан уул юм. Энэ уулыг хvн ард хэдэн зуун жил дараалан хайрлан биширч, тэрхvv олон зуун мянган хvний бодол санаа нэгэн цэг-энэ уул дээр тєвлєрєн, хvн бvхний итгэп, хvсэл тvvнд шингэж, ийнхvv энгийн нэг уулнаас Эх орноо хайрлах хайр болтлоо бэлтгэгджээ. Євєг дээдэс минь дэмий ч нэг энэ уулыг тахиж шvтээгvй ээ!Тэд нэг л юманд хайраа шингээх ёстой байсан юм! Бидэнд ирэх ёстой тэр мєнх хайрын бэлгэдэл нь Дарьгангын Алтан-Овоо буюу.Тэгээд би vеийн vед хvний итгэл, нууц хvслэн шингэсэн уулыг харах бvр гурван зуун жилийн ємнє євгийн євєг минь энэ уулыг яг л над шиг ширтэн зогссондоо гэж бодном. Vvнээс vvдэн би энэ уулыг хайрлан биширсэн юм. Євєг дээдэс минь энэ уулаар дамжин надтай уулзах гэсэн байжээ. Гурван зуун жилийн адагт энэ ууланд ирэх vр сад минь бас л миний адил Алтан-Овоог ширтэхvй дор, би орчлонд амьдарч яваагаа тvvгээр дамжин мэдэрнэм. Ийнхvv Алтан-Овоо бол бодлын шидээр бvтсэн уул тул биширч болох амуй. Бишрэн хайрлаж болох тул vнэн мєн гэм vv. Юуг шvтэж эхлэнэ, тэнд хайр оршино. Хаана хайр оршино, Тэнд сайхан санаа, сайн vйл зэрэгцэнэ. Эмэг эхийн яриаг єгvvлмvv:
Эрт цагт нэгэн банди Баруун зууд эрдэм сурахаар одохуй доор, тєрvvлж єсгєсєн эх нь Цагаан дарь эх бурхан бvтээлгэж ирэхийг захижээ. Хvv чанад нутагт ном гvйцээгээд эргэх цагтаа эхийн захиасыг умартан, гагцхvv гэрийн гадаа ирсэн доор гэв гэнэт санав. Буцъя гэвч хожимджээ. Эхийн хvслийг эс гvйцэтгэсэн тул нvvр учрах хэцvv, ийн олбиргон бодолд автан газар ширттэл бєєрєнхий цагаан чулуу vзэгдэв.Хvvгийн дотор нэгэн бодол гялсхийх зуур нєгєєх чулууг яаран шvvрч, хив хадагт сайтар ороогоод євєртлєв. Ингээд уулзасны эцэст эхийн захиасыг биеvvлэв хэмээн хуурч, нєгєєх хадагт боолттой чулууг єгчээ. <<Ээж минь vvнийг хэзээ ч задалж vл болно>> хэмээн хатуу захив.Эх нь нутгийн тэр чулууг насан эцэс болтол бурхан гэж итгэн тахисаар нэгэн єдєр ертєнцийн жам ёс тулж ирэв. Эх єгvvлрvvн:
Хvv минь, бурхандаа vнэн сэтгэлээсээ дєчин жил сvсэглэн мєргєв єє! Ямагт буяны мєр хєєж, хvсэл бvхнээ бурхандаа даатгалаа.Єнєє амьдын хорвоогоос одох цаг ирэв. Бурхнаа л нэг vзвэл сэтгэл гvйцмvй! гэжээ.Хvv яах аргаа эс олж, удтал дуугvй зогсож, эцэст нь vнэнээ хэлэхээр шийдэв ээ!...За яах вэ, чулуу ч болсон vзье дээ, нэгэнт дєчин жил бурхан гэж итгэж єдєр бодолдоо, шєнє зvvдэндээ vзэн тахисан учир харахгvй хагацаж vл чадна гэв.Хvv гvнээ гэмшин хадгаар ороосноо задалбаас тэнд чулуу бус, шижир алтаар бvтээсэн Цагаан дар эх бурхан єнгє vзэсгэлэн тєгс гялалзаж байв. Vvний учрыг тайлах нь:
Бодолдоо vнэнхvv итгэж, бvхий л оюун санааны хvчээ нэгэн цэгт тєвлєрvvлэн сэтгэж чадсанд оршмуу. Тэгж чадваас эс бvтэх юм нэгээхэн ч vгvй билээ.Би, нvvж яваа vvлсийн сvvдэр доор ганцаардан ахуйдаа эх орноо дуудмуу. Тэр залбиран хvлээх эх орон минь Итгэл билээ. Тэрхvv итгэлийн хvчээр би бие, сэтгэл, оюун бодлоо ариусгаж цэвэрших болно.Эх орныхоо гоо сайхны оргилд хvрэх зам маань байгаль ээж буюу. Байгалд хvрэх зам маань дотоод сэтгэлийн дээд зэргийн ариутгал буюу. Оюун санааны дээд vнэнд хvрэх замыг зєв vйл, зєв сэтгэлээр засмуу.Аугаа их Сvхбаатар, Занабазар, Нацагдоржийг тєрvvлэх бэлтгэл мянга мянган жилийн турш vргэлжилсэн ажгуу. Хэрвээ хvнд авьяас билиг буй аваас тvvгээр бардах юун. Тэр нь тvvнийх бус бєгєєд, тvvгээр дамжуулан эх орон минь бусдад vйлчлэх шат буюу.

Sienna : Мөрөөдлийн шинэ жил

Бушуухан хичээл тараасай хэмээн дотроо бухимдах тусам Анхилыг уурлуулах гэсэн мэт цаг хугацаа зогссон мэт нам гүм. Цагаа дахин хартал бараг 20-н минут дутуу байхаар нь доод уруулаа хазлан байж урдхан ширээнд суусан Сартуулыг харвал хажуудаа суусан охинтой түрүүний адил инээд алдан юу ч юм шивнэлдэн байлаа.

Үгүй ер лекцээ бичдэг болоосой, хичээл тарсаны дараа лекц нөхөх нэрийдлээр бас номын санд сууж бас охидтой марзагнах гэж байгаа юм, өнөөдөр эртхэн ирэхгүй яав аа дахиж л орой болтол дэмий зурагт үзэхгүй юм шүү хэмээн Анхил бухимдан байж ядаж суулаа.2-р курсынхэн бүгдээрээ бүтэн долоо хоногт 2 удаа л хамтдаа лекцэнд суудаг билээ.

Чухам энэ л өдрүүдэд Анхилын нар гийж өөрөөс нь өөр хэн ч мэдэхгүй нууцхан хайрын эзнээ хичээлийн цаг дуустал харан ёстой л хийморио сэргээнэ гэгч болдог байлаа. Энэ өдөр өглөө эрт лекцэндээ гүйх шахам ирээд заавал Сартуулын арын суудалд тухлан суугаад гэмгүй царайлан хүлээдэг сэн. Сартуулын арын суудал гэж онцолсоны учир гэвэл зэргэлдээ ангийн Сартуул залуу том танхимд лекцэнд орохдоо заавал ч гүй нэг ширээнд тогтмол суудаг билээ. Өөр залуу суувал хөөгөөд охид байвал найраад багтахгүй байсан ч заавал тэр ширээн дээрээ сууж байж санаагаа амраадаг байлаа. Сүүлдээ ч бараг Сартуулын ширээ гээд залуус суухаа байж, харин охидууд өглөө эртлэн ирж тэр ширээнд уралдан суугаад Сартуулын хүлээцгээдэг болсон юм. Сартуул биерхүү сайхан залуу, үнэхээр ухаалаг, хичээлдээ сайн тэр хэрээрээ ангийхантайгаа ч , бусадтай ч тэр үл ялиг ихэрхэнгүй бардам харилцдаг байлаа. Гэхдээ тун ч хөгжилтэй нэгэн болохоор түүнийг тойрон бараг л нэг хүрээлэл бүлэг үүсчихдэг байлаа. Анхилын бодлоор цорын ганц дутагдалтай тал нь охидтой дэндүү их марзганадаг юм шиг санагддаг. Анх түүнийг мэдэх болсон цагаасаа л эхлээд өөрийн эрхгүй харуулдсаар яваад нэг л мэдэхэд Анхилын цээжинд хайрын цэцэг дэлбээлчихсэн байжээ.

Ингээд л нөгөө ангийн Сартуулыг харуулдан аз таараад дайралдчихвал бяцхан зүрх нь өөрийн эрхгүй түг түг цохилон арай ядан сайн уу хэмээн мэндэлнэ. Заримдаа хаа нэг Сартуул тааралдахаараа өөрөө эхлээд мэндлэх бөгөөд энэ өдөр Анхилын хувьж ёстой л баяр жаргал дүүрэн өнгөрдөг байлаа. Харамсалтай л тэдний курсын гайгүй гэсэн охидын ихэнх нь Сартуулд хандтай, тэд л хоорондоо өрсөлдөн байж лекцэнд Сартуулын ширээнд хажууд нь наалдан сууж сээтэгнэнэ. Харин Анхил Сартуулын ширээ хоосон байсан ч очоод сууж зүрхэлдэггүй бөгөөд харин арынх нь ширээнд заавал суугаад гэмгүй дүр эсгэн хүлээж суудаг билээ. Сартуул хичээлийн явцад үе үе эргэн харж хойно суусан охидуудад элдэв хөгжилтэй зүйл хэлж инээлгэх бөгөөд энэ үед Анхилын хувьд хамгийн сайхан жаргалтай өдрүүдийнх нь нэг нь болдог байлаа. Анхил цүнхэндээ байнга илүү бал, тэр бүү хэл дэвтэр авч явж Сартуулд хэрэг болвол хамгийн түрүүнд өгнө хэмээн хадгалдаг нь нэг бус удаа нээрээ хэрэг болсон байлаа. Даанч Сартуул түүнийг огтхон ч анзаарч үзээгүй нь харамсалтай боловч бас ч гэж хааяа лекц ороход хойд ширээнд нь суугаад удаа дараа балаар туслаж байсан томоотой тусч охин хэмээн дотроо танимхайрч хаа нэг сургууль дээр дайралдахдаа мэндэлдэг болсонд харин Анхил тун ч ач холбогдол өгөөд баяр хөөр дүүрэн явдаг болсон байлаа.

Өчигдөр орой болтол зурагт үзсэний гор нь өглөө гараад гэрээсээ таксидан байж яаран лекцдээ ирсэнд хүн цөөтэй хичээл эхлэх болоогүй байсан боловч аль хэдийнэ Сартуулын ширээ ч тэр арынх нь ширээ ч тэр түүнийг хүлээсэн өөр өөр ангийн охидоор дүүрчихсэн тэд нар хоорондоо элдвийг ярин инээлдсээр сууж байлаа. Тэгээд л Анхил аргагүй эрхэнд нилээд хойшоо суугаад түүний эргэн тойронд байгаа охидод дэмий л атаархан Сартуулыг хардах зүрхээ тайтгаруулах аргаа олж ядан сууж байгаа нь энэ байлаа. Өөрийнхөө хүссэнээр бол уул нь нэг удаа ч гэсэн хажууд нь суумаар л байна. Даанч зүрх хүрэхгүй нь сайхан юм даа. Анхил гэхдээ хамгийн сонин нь Сартуулыг хичээлийн бус цагаар юу хийж яаж явна гэж огт боддоггүй, сургууль дээр бол яаж нэг дайралдах вэ л хэмээн бодож явдаг билээ. Бусад үед нь түүний тухай дотроо л баахан мөрөөдөж түүндээ цадчихаад сэтгэл тайван явдаг мөртлөө сургууль дээр ирэхлээрээ холос ч хамаагүй харж байж сэтгэл амардаг билээ. Бараг жаахан хүүхдийн гэмээр гэнэхэн дурласан байлаа. Тэр нэг харуусал төрсөн өдрөөс хойш Анхил дахин оройтсонгүй хамт ордог лекц болгон дээрээ л Сартуулын хойно суусаар байлаа. Сартуул түүнтэй мэндэлдэг хэдий ч нэрийг нь ч сонирхож асуухгүй л байлаа.

Удахгүй болох шинэ жилийн баярыг л Анхил тэсэн ядан хүлээж байна даа. Нүдээ гартал гоёчихоод Сартуулыг бүжигт заавал урьна даа. Дээр үеийнхэн шиг цэнгээнт бүжиг бүжиглэдэг байх нь яав. Гэхдээ л уянгын ая явангуут нь л шууд урьчихая. Тэртээ тэргүй ихэнх хүмүүс халаалт авчихсан байдаг болохоор Анхилыг хэн л анзаарав гэж. Анхил ийнхүү бодсоор хоног тоолон шинэ жилийн баярыг хүлээлээ.

Нүд гялбам өнгөлөг зураг нүүрэн дээр нь наалттай нэрэндээ тохирсон Гялбаа сэтгүүлийг Анхил хэргээр худалдан авч үзлээ. Шинэ жилийн төрөл бүрийн гоёлын нүүр будалтуудын тухай мэдээллүүд этгээд сонин будалттай зургууд, хамгийн гол нь нүүр будагчийн нэр холбогдох утасны дугаар байлаа. Ашгүй дээ. Энэ чинь л хэрэгтэй байсан юм. Утасдаад асуулаа. Ээ яасан үнэтэй юм бэ 15-20 доллар гэж байна. Оюутан хүнд нилээн их мөнгө юм байна. Гэхдээ л ганц удаа ч болов мөрөөдлөө биелүүлэх гэж зүтгэж байгаа Анхил яаж ийгээд заавал нүүрээ ийм гоё өвөрмөц будуулна даа. Жирийн үед ч будаг бараг хэрэглэдэггүй Анхил ингэж будуулбал энэ модель бүсгүй шиг гоё зохих болов уу хэмээх бодол зурс хийн орж ирлээ. Одоо энэ шигээ гоё палааж л олох хэрэгтэй найзууд, найзуудын эгч нар, түрээсийн газрууд гээд бүх нь боломжоороо хайя, туфль өөрт нь байгаа гологдохгүй байх. Хамгийн гол гоёл бол онцгой гоёмсог палааж гэхдээ тийм гоё палааж худалдаж авч чадахгүйгээс хойш олох л хэрэгтэй.. Шинэ жилийн баяр ойрхон ирлээ. Удахгүй 5хан хоног үлдлээ.

Анхил өглөө эрт сайн ч унтаж чадалгүй догдолсондоо сэрж орхилоо. өнөөдөр тэдний сургуулийн шинэ жилийн үдэшлэг болно. Оройн 6-н цагаас эхлэх баярт Анхил хамгаас онцгой бас сэтгэл булаам харагдах ёстой. Сартуулын арын ширээнд тогтмол суух зориг гардаг юм чинь өнөөдрийн үдэшлэг дээр Сартуулыг урих зориг байгаа л гэсэн үг. Анхил оройн баярт зориулсан даашинзаа аваад захиалга өгсөн нүүр засалчруугаа 3 цагт явлаа. 25 доллар төлөөд үсээ ч бас хамтад нь засуулахаар тохирсон байлаа. Гэрийнхэнийх нь өгсөн мөнгөнөөс цаана нь 5-6н мянган төгрөг л үлдэхээр байлаа. За яадаг юм, Сартуултай нэг бүжиглээд л таксидаад харихад болно доо.

Хөөх . . . Толинд хараад Анхил өөрийн эрхгүй дуу алдлаа. Өөрийгөө ийм хөөрхөн болно гэж үнэхээр даанч толгойд нь бууж байсангүй. Гоо сайханч сэтгэл хангалуун хажууд нь инээмсэглэж байлаа. Үсний засалт нүүр будалтаа эвдэчихнэ гээд даашинзыг нь Анхилд аль хэдийнэ өмсүүлээд суулгасан байлаа. Хүзүүгээ даган янзтай мушгирсан ганцхан туг үстэй гоёмсог засалт, хүний анхаарал өөрийн эрхгүй татмаар бөгөөд атаархам чамин нүүр будалт, даашинзны бяцхан чимэгтэй өнгө ижил гязалзсан дусал чулууг хүртэл нүдний тэнд өвөрмөцөөр наасан байлаа. Баярлалаа. Анхил чин сэтгэлээсээ энэ үгийг хэллээ. Өөрийгөө ийм хөөрхөн гэдгээ олж мэдсэндээ туйлын их баяртай байлаа. Анхилд төлсөн мөнгө нь их санагдахаа ч байсан байлаа. Анхил сэтгэл хангалуун, аз жаргал дүүрэн үдэшлэгтээ гарч явлаа. Сургуулийнхаа хөөрхөнд тооцогдох зарим охидоос ч илүү хөөрхөн, илүү ганган болсон мэт түүнд санагдаж бушуухан Сартуулд өөрийгөө гайхуулмаар санагдаж хөл газар хүрэхгүй үдэшлэгрүүгээ зүглэлээ.

Үдэшлэг эхлэх газрын хаалгаар оронгуут л шинэ жилийн баярын уур амьсгал тэр чигээр нэвт ханхалж толийсон костюмтай залуус алхалж, гялалзсан гялалзаагүй, бие барьсан бариагүй элдэв даашинзтай ганган бүсгүйчүүл сүлжилдэх бөгөөд нэг бүсгүй нь нөгөөгөөсөө сайхан юм шиг санагдан хараа булаана. Анхил яаран хувцас өлгүүрийн газарт хувцасаа өгөөд бяцхан цүнхээ барин хаалгаруу дөхөх агшинд хүүе Анхил уу хэмээн хажуугаас дуу алдах чимээнээр эргэн харвал ангийнх нь 2 охины нүд орой дээр гарсан байхыг хараад Анхилын өөртөө итгэл итгэл тэр хэмжээгээр нэмэгдлээ. Яасан хэмээн инээмсэглэн харахад тэр 2 үнэн сэтгэлээ дуу алдан шагшлаа. Чи ёстой гоё болсон байна. Гоё харагдаж байна . . . Анхил сэтгэл тэнэгэр дээгүүр харцтай ангийнхаа 2той хамт үдэшлэгтээ орж шуугилдан буй ангийнхантайгаа нийллээ.

Хүн бүр өнөөдөр бие биетэйгээ баярын мэнд мэдэж эелдэг найрсаг харилцана. Анхилын хувьд өнөөдөр үнэхээр аз жаргал дүүрэн бялхсан үдэш байлаа. Урд нь хэзээ ч ийм сайхан үгс магтаалыг сонсож байсангүй, бас өөрөөрөө ч ингэж ихээр бахархаж байсангүй ээ. Үдэшлэг ид дундаа явж байхад Анхил ширээнээс босч Сартуулыг хайхаар бүжгийн талбайг зүглэлээ. Бүжгийн талбайд дөхөж очоод алгуур нягтлан ширтвэл Сартуул эсвэл Сартуултай төстэй залууг олж харж чадсангүй дэмий л жаахан урагшлан зогсоон олон хүн бужигнасан бүжгийн талбайг нэгд нэгэнгүй харах гэж оролдож байлаа. Сайн уу баярын мэнд. Нижигнэсэн чимээ шуугиан дунд зөөлөн хэлсэн энэ үгийн эзэнг Анхил гайхан харлаа. Дээд ангийн нэгэн залуу Анхилыг ширтэн инээмсэглээд чи үнэхээр сайхан, бусдаас онцгой харагдаж байна танилцая гэж толгойгоо дөхүүлэн хэллээ. Баярлалаа гээд Анхил түүний сунгасан гарыг нь хариу атгалаа. 2лаа бүжиглэх үү хэмээн урьсан хэдий ч Анхил хүн хүлээж байгаа жаахан байж байгаад бүжиглэнэ хэмээн хэлж орхилоо. Тэгвэл би буцаад ирнээ гээд өнөөх залуу олон дунд уусан орлоо. Үгүй ер сургуулийнх нь их л дажгүй энэ залуу Анхилыг тоож дуугардаггүй байсан шүү дээ. Ер нь огт танихгүй байх гэж бодож байтал хүрч ирээд бүжигт урьж байна шүү хэмээн дэмий зүйл бодсоор Сартуулыг дахин нүдээрээ харуулдаж эхэллээ.

Ангийнхаа хэдэн нөхөдтэй марзганан зогсож байсан Сартуул өнөөдөр өнгө хосолсон цамц зангиагаар гоёж улам л сайхан харагдаж байлаа. Бүжгийн талбайн наад захад ганцаар зогсож байгаа нэгэн охин түүний нүдэнд тун содон туслаа. Үнэхээр хөөрхөн охин юм, энэ чинь хэн билээ. Сартуул түүнийг сайтар ажиглан харлаа. Ийм охин танихгүй юм байна, сая шилжиж ирсэн юм болов уу. Яагаад Сартуулын нүдэнд өртөөгүй байсан билээ. Юутай ч энэ охин Сартуулд маш их таалагдаж байна, заавал очиж танилцах ёстой. Та нар харж байна уу би тэр охинтой танилцаад бүжиглэнэ хэмээн ангийнхаа хэдэд Сартуул бардамнан өгүүллээ. Аль охин хэмээн нөгөө хэд нь хэрэгт дурлан харсанаа янзтай хөөрхөн охин байна, аль ангийнх юм бол хэмэн ам амандаа өгүүллээ. Чамайг тоохгүй ээ хэмээн нэг нь Сартуулыг цаашлуулан өгүүлэхэд Сартуул аль хэдийнэ түүнийг чиглэн алхаж байлаа.

Анхил нүдээрээ Сартуулыг хараад олохгүй болохоор нь буцаад ангийхна дээрээ очих уу эсвэл бүжиглэж байгаа олны дунд орж сэтгэлээс сэргэтэл бүжиглэх үү хэмээн шийдэж ядан зогсож байтал яг өөрийг нь чиглэн алхан ирж байу Сартуулыг хараад балмагдан сандарлаа. Хайгаад байсан хүн нь зөвхөн өөрийг нь чиглээд ирэхэд балмагдахгүй хүн гэж байна гэж үү. Сайхан баярлаж байна уу. Сартуул хүү өөртэй чинь танилцаж болох уу хэмээн угийн хэлтэй амтай Сартуул өгүүлээд гараа сунгалаа. Ийм олон цэцэгс дунд ийм сайхан сарнайг олж харсандаа баяртай байна хэмээн тал зассан өнгөөр хэлэхэд Анхил өөрийн эрхгүй инээд алдан Анхил гээд гарыг нь чангахан атгалаа. Анхил барагл согтуу хүн аятай газраас хөвж яваа мэт санагдлаа. Сартуул өөрийг нь сарнай цэцэг гэж хэлж байна шүү дээ. Анхил баяр хөөрөө нууж үнэхээр чадахгүй байлаа, ихэнх хүний мөрөөдөл биелдэггүй шүү дээ. Тэгвэл Анхил мөрөөдөл нь биелсэн азтай нэгэн болжээ. Хэдий тийм ч том мөрөөдөл биш ч Анхилд бол гайхалтай мөрөөдөл байсан сан. Анхил дахин инээмсэглэлээ. Түүнийг инээмсэглэхэд Сартуул гайхан нүдээ үл ялиг өргөн түүнийг харлаа. Одоо л Сартуул түүнийг танилаа. Энэ чинь нөгөө хэн л байсан байна шүү дээ. Нөгөө даруухаан охин. Ямар их өөрчлөгдөө вэ. Танихгүй гүнж байна даа гэж бодсонсон. Сартуулын урам жаахан хугарах мэт санагдлаа. Гэхдээ одоо нэрийг чинь мэдэж авлаа Анхил гэж Анхилд өгүүллээ. Анхил түүнийг хүсэл мөрөөдөл дүүрэн харцаар ширтэж байгааг Сартуул харлаа. Ангийхан нь түүнийг харж байгаа буцаад очивол Сартуулыг тээр чамайг тоохгүй гэж хэлээ биздээ хэмээн инээлдэнэ. 2лаа бүжиглэх үү Сартуул инээмсэглэн хэмээд Анхилыг бүжгэнд урьлаа.

Намуухан хөгжим эгшиглэн залуус хөгжмийн аяар найган бүжиглэнэ. Чи их сайхан харагдаж байна, бүх зүйл чинь зохицоод үнэхээр сайхан байна гэж Сартуул Анхилыг ширтэн өгүүллээ. Сартуул түүнийг ширтэж байхдаа үнэхээр тэгж бодсон байлаа. Гэхдээ л огт танихгүй хэн нэгэн байгаагүйд жаахан сэтгэл дундуур байлаа. Түрүүхэн Сартуулын сэтгэл маш ихээр догдолж байсан билээ. Анхил харин өөртөө ч итгэхгүй, нүдээ удаахан аниад нээвэл гэртээ сэрэх юм шиг санагдаж байлаа. Гайхалтай Сартуул өөрөө түүнийг бүжигт урьлаа шүү дээ. Үнэхээр жаргалтай байна, энэ мэдрэмжийг би хэзээ ч мартахгүй ээ. Ая дуусч Сартуул Анхилыг талбайн захад хүргэж ирээд баярлалаа хэмээн хэлээд орхин явлаа. Өө би хожигдчихсон уу гэх дуунаар Анхил манарсан байдлаасаа гарлаа. Түрүүний дээд ангийн залуу түүний хажууд ирчихсэн зогсож байлаа. дахиад бүжиглэх үү хэмээн асуухад Анхил үгүй ээ гэж инээмсэглээд ангийнхан дээрээ очиж лаазтай хүйтэн ундааг бараг нэг амьсгаагаар уулаа. Нилээн уужраад Сартуулыг дахин харвал аль хэдийн нэг охинтой ширээний буланд мөрөөр нь тэврэн ярилцаж байлаа. Анхил огтхон ч санаа зовсонгүй, энэ ч Сартуулын хувьд гэм биш зан л даа. Анхил одоо дуу чимээнээс төвөгшөөн бушуухан эрт харимаар санагдлаа. Дуу чимээгүй нам гүм орондоо ороод түрүүн болсон бүхнээ нэгд нэгэнгүй эргэн санаж жаргамаар санагдаад хорхойсч байлаа.

Ангийнхандаа бүгдэд нь баяртай гээд Анхил хувцасны өлгүүрийн тэнд очтол явахнуу хэмээн өнөөх дээд ангийн залуу бараг л баярласан шинжтэй асуулаа. Тиймээ, тэгвэл хүргээд өгье. Анхил хичнээн ч дургүйцсэн өнөөх залуу ятгасаар байгаад орц хүртэл нь хүргэж өгөхөөр тохироод гарцгаалаа. өвлийн хүйтэн жавар тасхийн тэр 2-г гадаа угтлаа. Нилээн удаж байж такси зогсоод тэр 2 замдаа элдэв юм ярилгүй байсаар Анхилын орцны гадаа ирлээ. Сайхан амраарай гээд Анхил үсрэн бууж бушуухан амтат мөрөөдөлдөө умбахаар хар гүйхээрээ гэртээ орлоо.

1дэх өдөр Анхил өглөө нь яг л хуучин янзаараа хичээлдээ очлоо. Өнөөдөр Сартуултай дайралдвал яана аа, урд нь дайралдах сан гэж бодогддог байсан бол өнөөдөр дайралдчихвий хэмээн ичих шиг болж ийш тийш хулмалзан харж явлаа. Маргааш лекцтэй эртхэн очоод Сартуулын арын ширээн дээрээ суугаад хүлээнэ дээ. Сартуул ирээд намайг хараад яах бол ... эхний цагийн завсарлагааны дараа гялс номын сан ороод ирье гээд Анхил хурдлан булан тойрох гэтэл гэнэт Сартуулын дуу тодоос тод гарахаар нь дороо зогсон сэмхэн чагналаа. Яах аргагүй шинэ жилийн үдэшлэгийн тухай хэдэн залууд ам мэдэн ярилцаж байлаа. Анхилын зүрх түг түг хийн цохилж Сартуулыг миний тухай ярих болов уу гэж өөрийн эрхгүй бодтол яг мэдсэн юм шиг түүний тухай яриа дэлгэлээ. Сая үдэшлэгээр нэг гоё охин байна даа гэж харчихаад танилцая гээд яваад очсон чинь харин нөгөө ангийн таньдаг охин байж шараа болсонш дээ. Эмэгтэйчүүд чинь ёстой аягүй өөр өөр болдог юм байна лээ хэмээн ярихыг сонсоод Анхилыг хэн нэгэн цохиод авах мэт лүгхийн бие нь хүндрээд явчихлаа. Түүнийг Сартуул өөрөө сарнай цэцэг гэж хэлээгүй гэж үү . . . Анхил хүндэрсэн хөлөө зөөн бушуухан тэндээс холдлоо. Алгуурхан ангидаа орж булангийн ширээн дэрлэн хойгуур ханаруу ширтэн суулаа. Сартуулыг урд нь танихгүй байсан бол яах байсан бол. Анхилын хөөр баяр дүүрэн сэтгэл нь унтарлаа. Анхилаас Сартуул ичдэг юм байна. Сартуул Анхилыг гэж мэдсэн бол бүжиглэхгүй байх байжээ. Зүгээр л андуурсан, харин дараа нь эелдэг зан гаргасан байжээ. Анхил гэртээ хариад орондоо ороод нам унтмаар байлаа. Өөрийн эрхгүй бие нь жихүүцэн даараад ирлээ. Ганц удаа хичээл таслахад ер нь яадаг юм.

Сургуулиас гарах гээд шатаар бууж байтал өнөөх дээд курсын залуу зогсож байлаа. Сайн уу Анхил аа. Анхил инээмсэглэн мэндэллээ, ямар ч байсан Анхилыг таньж бас нэрийг мартаагүй байгаа юм байна. Хичээлдээ суухгүй явах гэж байгаа юм уу, ямар нэг зүйл болоогүй биз. . . Анхил түүнтэй одоо удаан ярилцмааргүй байлаа. Яаралтай ажил гараад одоо явлаа. Ингэж хэлээд Анхил түүнийг орхин сургуулиасаа гарлаа.

Маргааш өглөө Анхил хуучин заншлаараа лекцийн танхимдаа эртлэн ирлээ. Нүдэнд танил Сартуулын ширээ, өөрийнх нь сууж заншсан арынх нь ширээ нүдэнд харагдлаа. Анхил хажуугаар нь өнгөрөн явж өөр эгнээний ширээнд очин нэг хоёроороо орж ирэх бусдыгаа ажиглан суулаа. Удалгүй Сартуулын ширээ ч арынх нь ширээ ч эзэнтэй боллоо. Хонх цохихын алдад Сартуул орж ирээд өөрийн ширээндээ тайван сууж хажууд суусан охинтойгоо энэ тэрийг ярин инээлдэх нь харагдлаа. Анхилын сэтгэл бүрэн тайвширсан байлаа. Одоо Сартуулын хэнтэй суух, яах нь түүнд огтхон ч хамаагүй. Анхил сэтгэлээр огт унаагүй, харин ч Сартуулд баярлаж байлаа. Түүний ачаар л Анхил өөрийгөө хэнээс ч дутахгүй үзэсгэлэн гоо гэдгээ мэдэж өөртөө итгэл дүүрэн алхаж чадах боллоо. Анхны дурлал нь Анхилд хамгийн хэрэгтэй байсан өөртөө итгэлтэй байдал зүрх зоригыг авчраад, өөрийгөө голдог хулчгар занг нь аван одсон байлаа. Анхил хайр дурлалыг хүснэ, гэхдээ Сартуул биш өөрийг нь байгаа чигээр нь хайрлаж дурлаж чадах сэтгэл зүрхтэй тийм хэн нэгэн байгаа гэдэгт итгэл төгс байлаа.